Page 348 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 348
69) Ayrıca yasanın açıkça sigortalılık sonrası olması gerektiğini
düzenlediği borçlanma imkânları da bulunmaktadır ki, (f) bendinde
yer alan sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına
alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gö-
zaltında geçen süreleri ve (g) bendindeki grev ve lokavtta geçen süreler
bunun açık örneği durumundadır. Bu halde de anılan fıkranın uygu-
lanma imkânının bulunmadığı, dolayısıyla borçlanma halinin sigor-
talılık başlangıç tarihini geriye götürmesine ilişkin fıkranın maddede
düzenlenen her borçlanma halinde uygulanmak üzere düzenlenmediği
açıktır.
70) Belirtildiği gibi bu düzenleme, borçlanma imkânlarının tü-
müne değil, sigortalılık öncesine ilişkin olanlarına yöneliktir ve 4/1 a
bendi kapsamında çalışma ve hizmet akdine istinaden işyerinde ça-
lışmamanın ön şart olarak arandığı doğum borçlanmasına uygulanma
kabiliyeti bulunmamaktadır.
71) Hukuk Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında, 5510 Sayılı
Kanunun 4/1 a maddesine yapılan atfın Kanunun 4/1 b ve c bentleri-
ne tabi olan sigortalıların borçlanma hakkı olmadığının belirtilmesi
amacıyla yapıldığı, aksi düşünce halinde kanun koyucunun “çalışıyor-
ken” veya benzeri ifadelere madde metninde yer vermesi gerektiği ve
sigortalılık başlangıç tarihinin geriye yürütülmesine imkân tanınması
karşısında doğum tarihinden önce sigortalı olma şartına maddede yer
verilmediğine ilişkin görüşler ifade edilmiş ise de çoğunluk tarafından
yukarda açıklanan gerekçelerle bu görüşe itibar edilmemiştir.
72) Yeri gelmişken belirtilmelidir ki, borçlanma talep tarihinde 4/1,
a bendi kapsamında tescil edilmiş olmanın yeterli sayılması, doğum
öncesi sigortalılık ön şartının aranmaması durumunda, kanun koyu-
cunun bu olanağı sadece m.4/1,a’lılara tanımış olmasının bir anlamı
kalmayacaktır. Zira böyle bir durumda hükmün çok kolay bir şekilde
dolanılması, çalışma öncesi doğum sürelerini borçlanmak isteyenlerin
çok kısa süreler için m.4/1, a bendi kapsamında tescil olunarak borç-
lanma yolunun tüm sigortalılara açılması mümkün hale gelecektir.
73) Sonuç olarak, m.4/1, a bendi kapsamında tescil edilmişken
yapılan doğumlar sebebiyle çalışılmayan iki yıllık sürelerin diğer ko-
şulların varlığı halinde borçlanılabileceği, tescil edilmeden gerçekleşen
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 347