Page 450 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

açısından sorumluluğu ortaya koymaktadır. Ancak gündelik hayatta
sıklıkla karşılaşılan bu duruma ilişkin olarak işsizlik sigortası sistemi-
nin bütünüyle bu tazmin sistemine dayandırılması sigortanın mantı-
ğına ters düşecektir. Sigorta en kısa anlatımı ile, kişilerin bazı şartlar
altında karşılaşacakları, zarara ve gelir kaybına yol açan olayların eko-
nomik sonuçlarından kendilerini korumak için, belli bir prim karşılı-
ğında risklerini devrettiği anlaşmadır. 19 uncu paragrafta yer verildiği
üzere, 4447 sayılı Kanunda işsizlik ödeneği azami 10 ay müddetinde
ödenmektedir. Oysa işten çıkarma nedeni ile ilgili işveren ve işçi ara-
sındaki ihtilafların iş mahkemelerinde çözümü bu süreyi aşmaktadır.
Kararın kesinleşmesi için temyizde geçen süre de hesaba katıldığında,
işçiler riskin gerçekleştiği dönemden yıllar sonra hak etmiş oldukları
işsizlik ödeneğini alabilmektedir. Ayrıca işçiler, Türkiye İş Kurumunu
dava etmedikleri müddetçe Kurum tarafından kendilerine yapılan geç-
mişe yönelik ödemelerde faiz uygulanmamaktadır.
İşçilerin mağduriyetine neden olan bir diğer husus, işverenin hatalı
veya gerçeğe aykırı bildirimi nedeniyle işsizlik ödeneği ve diğer haklar-
dan faydalanamadıkları dönemlerde, kendilerinin ve ailelerinin geçi-
mini temin etmek amacıyla bir işte çalıştıklarında, Kurum tarafından
meri mevzuat uyarınca, çalıştıkları süreler için geriye dönük işsizlik
ödeneği ödenmemesidir. Ancak işçileri bu dönemde işe girip ücret ge-
liri elde etmeye zorlayan en temel husus, işsizlik ödeneğini zamanında
alamamalarıdır. İşçiler yukarıda belirtilen kısır döngü içerisinde, hak
etmiş oldukları işsizlik ödeneğinden mahrum kalmaktadır. Bu itibar-
la, işçilerin zorunluluk esasına dayalı olarak ve prim ödeyerek dahil
oldukları işsizlik sigortası sisteminin, İşsizlik Sigortası Kanununun
gerekçesinde belirtilen; kusurları olmaksızın işsiz kalmaları halinde,
uğradıkları gelir kaybını kısmen de olsa karşılayarak, kendisinin ve ai-
lesinin zor duruma düşmesini önleme işlevini yerine getirmesi gerek-
mektedir. Hiç şüphesiz bu hususun sağlanması için öncelikle işçilerin
hak etmiş oldukları işsizlik ödeneğinin zamanında ödenmesini sağla-
maya, bunun gerçekleştirilememesi halinde ise zararı tazmin etmeye
yönelik bir anlayışla hareket edilmelidir.
Sigortacılık tekniği açısından bakıldığında, işsizlik sigortası fonu-
nun bağımsız bir denetim kuruluşunca düzenlenen 2013 yılı aktüeryal
değerlendirme denetim raporunda; fonun 2000 yılından bugüne ka-
dar 95.116.943.000 TL gelir elde ettiği, giderinin ise 24.765.310.000

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 449