Page 448 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 448
ödeneği ödeyip ödemeyeceği hususunda 4447 sayılı Kanunda açık bir
hüküm bulunmamaktadır. Türkiye İş Kurumu, Kanunun 48 inci mad-
desinde yer verilen sigortalı işsizin, ödeme ve hizmetlerden yararla-
nabilmesi için işten ayrılma bildirgesi ile birlikte hizmet akdinin
feshedildiği tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde Kuruma
doğrudan veya elektronik ortamda başvurması gerekir şeklindeki
düzenlemeye istinaden, işverenlik tarafından SGK’ya yapılan fesih
bildirimi nedenine göre işsizlik ödeneği hak sahipliğini belirlemekte,
fesih nedeninin 4447 sayılı kanunun 51 inci maddesi kapsamında ol-
duğunun somut belgelerle (Kıdem veya ihbar tazminatının ödendiğini
gösterir belge, çalışma hayatını incelemekle görevli müfettişlerce işçi
lehine düzenlenmiş ve işveren tarafından kabul edilmiş olan rapor ya
da kesinleşmiş mahkeme kararı) ispatlanması halinde işsizlik ödene-
ğini ödemektedir. Bu uygulamadaki en temel sorun, çalışma hayatı-
nı incelemekle görevli memurlar tarafından işçi lehine düzenlenmiş
raporların ancak işveren tarafından kabul edilmesi ve ihbar ve kıdem
tazminatlarının ödenmesi halinde işsizlik ödeneğine dayanak kabul
edilmesidir. İş Mahkemeleri Kanununda yer verilen, “İş Kanunu’nun
uygulanması ile görevli olan idari merciler, kendilerine yapılan müra-
caatları 15 gün içinde idari yoldan neticelendiremedikleri ve iş mahke-
melerinin görevi içinde gördükleri takdirde, bu hususa dair olan evrak
ve belgeleri yetkili iş mahkemesine tevdi ederler” şeklindeki düzen-
leme uyarınca 665 sayılı KHK yayınlanana değin Bölge Çalışma Mü-
dürlükleri tarafından yerine getirilen iş sözleşmesi sona ermiş işçiler
tarafından gerçekleştirilen şikayetlerin incelenmesi görevi, Bölge Ça-
lışma Müdürlüklerinin İŞKUR’a devrinin ardından Çalışma ve İŞKUR
İl Müdürlüklerine geçmiştir. 21 inci paragrafta yer verildiği üzere 4857
sayılı Kanunda çalışma hayatını izleme, denetleme ve teftişe yetkili iş
müfettişleri ile işçi şikayetlerini incelemekle görevli bölge müdürlüğü
memurları tarafından tutulan tutanakların aksi kanıtlanıncaya kadar
geçerli olduğu, İş müfettişleri tarafından düzenlenen raporların ve
tutulan tutanakların işçi alacaklarına ilişkin kısımlarına karşı taraf-
larca otuz gün içerisinde yetkili iş mahkemesine itiraz edilebileceği
belirtilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken husus Kanunda ve
Bakanlığın 2013/9 sayılı genelgesinde, işçi şikayetlerinin incelenme-
sinde İl Müdürlüğü memurlarına yapılan atıfa karşın, İŞKUR tarafın-
dan söz konusu raporların kesin hüküm içermediğinden bahisle işsiz-
lik ödeneğine dayanak tutulmamasıdır. İdarenin bu tutumunun kabul
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 447