Page 303 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-3

göre dinlenme günü olarak kabul edilen günle olabildiğince bağdaş-
mak üzere, haftalık bir dinlenme günü sağlamayı” kabul ettikleri hü-
küm altına alınmıştır.
34. Aynı düzenlemenin “adil ücret hakkı” başlığını haiz 4 üncü
maddesinin beşinci fıkrasında akit tarafların “Ücretlerden ancak, ulu-
sal yasalar veya yönetmeliklerle belirlenmiş ya da toplu sözleşmeler
veya hakem kararıyla saptanmış koşullar ve ölçüler içinde kesinti ya-
pılmasına izin vermeyi taahhüt ettikleri” hükmüne yer verilmiştir.
B. Şikâyet Konusuna İlişkin Uygulamalar

35. Türkiye Denizcilik İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı “Gemi
Kurtarma İşletmesi”nde 854 sayılı Deniz İş Kanununa tabi olarak
gemi adamı statüsünde çalışan davacı, 2 vardiyalı çalışma düzenine
göre günde 12 saat iş başında ve nöbet hizmetinde emre hazır bulun-
duğu, buna karşılık kendisine günde 3 saat fazla çalışma karşılığı olan
fazla çalışma ücretinin ödendiği, halbuki 27/11/1981 tarihine kadar
bu şekilde gerçekleştirilen çalışmalara karşılık olarak 4 saatlik fazla
çalışma ücretinin ödendiği, yukarıda belirtilen nedenlerle kendisine
eksik ödeme yapıldığından bahisle 6. İş Mahkemesinde dava açmıştır.
36.Davalı idare cevabında, Deniz İş Kanununun 27 nci maddesinin
beşinci fıkrasında belirtilmiş gemi kurtarma istasyonlarında çalışan
gemi adamlarının, Deniz İş Kanununun 26 ncı maddesinde düzenlen-
miş iş sürelerinden bağışık tutulduğunu ileri sürmüştür.
37. Ayrıca, dönemin toplu iş sözleşmesinin 63 üncü maddesinin
c bendinde “12’şer saatlik iki vardiya halinde çalışan gemi kurtarma
istasyonlarındaki gemilerde, bir saatlik ara dinlenme süresi verildiği
takdirde ve bu çalışma düzeni mer’i tatbikatta bu şekilde devam ettiği
sürece 3 saatlik fazla mesai 4 saat olarak ödenecektir” amir hükmünü
dayanak göstererek bahse konu tarihe kadar ara dinlenmesi verilme-
mesi nedeniyle bu şekilde çalışan kişilere 4 saatlik fazla çalışma ücreti
verilmesine karşın bu tarihten sonra ara dinlenmesi verildiği için fazla
çalışmanın karşılığı olan ücretin 3 saat üzerinden ödendiğini belirt-
miştir.

38. 6. İş Mahkemesi 04/03/1985 tarihli kararında, davacının emre
amade beklemesini çalışma olarak değerlendirmiş, davacının çalışma

302 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU