Page 100 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik
P. 100
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ
reği yerine getirilecek, bunu da yapıyorlar. Tamam, ve bunun gibi tanıtıcı başka şeylerle, bu şekilde bun-
ama bundan sonraki süreçte -ki burada Kamu De- ları vatandaş hangi dilden anlıyorsa o tarzda bir yak-
netçiliğinde de çalışan değerli Başdenetçi, denetçi- laşımla birlikte onlara anlatmak lazım, vatandaşa
ler ve uzmanlar bunu daha iyi yaşıyorlar- idari bir ulaşmanın yollarını aramak gerekiyor; aksi takdirde
refleksle karşı karşıya kalabiliyorlar. Oysa burada bu yörüngeye oturtmada sıkıntılar yaşayabiliriz ve
bir mağduriyet söz konusu ise pekâlâ bundan geri bu kurumlar kendilerinden beklenenleri veremeye-
adım atmanın yollarını da aramak lazım ve bura- bilirler. Bu bağlamda Kamu Denetçiliği Kurumunun
da çok da ısrarcı olmamak gerekebiliyor. Neticede bu ciddi eşikte olduğunu ifade etmek gerekir.
şunu bilmemiz lazım, idarî yetkiyi kullanan kişiler
de insan olduğuna göre yanlışlar olabilir zaten de- Önemli bir nokta da şu: Bugüne değin Kamu Denet-
mokratik hukuk devletinde onun için yargısal dene- çiliği Kurumunu pek çok kişi tanıdı ama dediğimiz
time ihtiyaç vardır. Dolayısıyla da bu yanlıştan, yargı gibi Anadolu’nun en ücra köşesindeki insanlar da
denetimi neticesinde dönmek mümkün olacağı gibi nasıl ki bir uyuşmazlık söz konusu olduğunda yargı
daha pratik bir şekilde, daha az maliyetli bir şekilde yoluna gidebiliyor, bu noktada yargı yoluna değil de
işte kamu denetçiliğinin uzlaştırıcı girişimleri neti- Ombudsmana veya Kamu Denetçiliği Kurumuna
cesinde de dönmek mümkün olmalı. Onun için de gidebileceğini bilmesi lazım, dolayısıyla oraya kadar
bu anlayış değişikliğinde kamu idarelerine de çok iş ulaşması gerekiyor, belki bu daha yoğun tanıtıcı ve
düşmektedir. bilgilendirici çalışmaların neticesinde karşımıza çı-
kacaktır. Çünkü Kamu Denetçiliği Kurumu aslında
Burada az önce şunu söylemiştim, 2013 yılında gö-
reve başlayan Kamu Denetçiliği Kurumunun çok idari yargı denetiminde yargının elinde olmayan
daha fazla işler yapması lazım. 2014 yılındaydı, daha bana kalırsa avantajlı bazı mekanizmaları da
İkinci Ombudsmanlık Sempozyumu’nda Prof. Dr. kullanıyor. İdari yargı denetiminde yargı, hukukilik
Aydın Gülan Hocamız sunduğu tebliğde şunu söy- denetimi yapıyor, iptal ediyor veya tazminata hük-
lüyordu: “Reformlarla getirilen yapısal değişiklikler, mediyor, talebi reddediyor; fakat Kamu Denetçiliği
eğer onları doğuran ihtiyaç isabetli okunarak geliş- Kurumu ise isabetli formüller önerebiliyor, bu isa-
meye müsait bir yörüngeye oturtulamamışlarsa, betli formüllerle birlikte iki tarafı bir araya getirip
1
kendilerine yer açamamaktadırlar.” Kamu Denetçi- uzlaştırabiliyor. Bu isabetli, makul, uygulanabilir
liği Kurumu burada kendisine yer açma noktasında formül üretme yargının yapamayacağı bir iştir.
epeyce gayret göstermiştir ama bundan sonra da Kamu Denetçiliği Kurumunun elindeki en önemli
bunları yapmaya devam etmesi gerekiyor. Bu tespit- avantaj aslında bu, bu avantaj çok yoğun bir şekilde
ten 3 yıl sonra bunu söylüyoruz. Kamu Denetçiliği verilen kararlarda net olarak başarı üretirse o zaman
Kurumu yaptıklarını çok iyi tanıtması ve duyurması Kamu Denetçiliği Kurumunun az önce bahsettiği-
lazım çünkü bu duyurmanın şöyle bir avantajı var, miz kendisinden beklenenleri vermesi daha iyi elde
toplumda hukukçular, siyasetçiler ve idareciler bun- edilmiş olabilir ve bu sayede kamu denetçiliği aslın-
ları belli ölçüde bilebilir ama idare ile sorun yaşayan da gerçekten bir katalizör vazifesi görür, aksi takdir-
vatandaşlar, kişiler bilmeyebiliyorlar onun için ör- de kamu denetçiliği normal bir bürokratik kurum
nek kararlarla, broşürlerle daha çarpıcı sloganlarla gibi karşımıza çıkabilir.
1 Aydın GÜLAN, “Türkiye’de Kamu Denetçiliği Müessesesinin Etkinliği ve Geleceği Hakkında Düşünceler”, 2. Uluslararası Om-
budsmanlık Sempozyumu, Kamu Denetçiliği Kurumu Yayını, Ankara, 2015, s. 23.
98 2017 ÇALIŞTAY RAPORU