Page 102 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

YAHYA AKMAN mokrasinin güçlenmesinde kamu
vicdanının sesini duyuran, halk ile
devlet arasında köprü vazifesi gören
(KAMU DENETÇİSİ) başarılı uygulamalardır. Dünyada
Ombudsmanlık kurumlarının görev
ve yetkileri büyük oranda birbirine
benzemekle birlikte ombudsmanlık
kurumlarının olmazsa olmazı klasik
I. Ombudsmanlık Kurumları - devlet güçlerinden bağımsız olarak

Tanımı / Genel Nitelikleri hareket etmeleri ve onlar üzerinde kontrol, dene-
tim ve gözetim yetkisine sahip olmalarıdır.
Bilindiği üzere, köken olarak bir İslam/Osmanlı
kurumu olan Ombudsmanlık, farklı ülke uygula- Bu derece geniş ve başka hiçbir idare tarafından
malarında “Halkın Avukatı”, “Arabulucu”, “Adalet deneyimlenmeyen bir alanda hareket özgürlüğü-
Sağlayıcı”, “Meclis Delegesi”, “İnsan Hakları Sa- ne sahip olan Ombudsmanlık kurumunun etkin-
vunucusu” gibi çeşitli adlar altında temel olarak; liğinin ve itibarının temel iki dayanağından birini
Anayasa veya kanun yoluyla oluşturulan, bağım- “bağımsız statüsü”, diğerini ise yönetilenlerin de
sız bir kamu görevlisinin başkanlığında Yasama şikâyet mekanizması veya Kurumun resen ince-
organına karşı sorumlu olarak hareket eden, ken- leme, meclise raporlama vb. diğer araçlarla yöne-
di inisiyatifiyle ya da kişilerin şikâyeti üzerine ida- time dâhil olarak idareye / sisteme yön vermeleri
releri inceleyen, tavsiyelerde bulunan ve raporlar oluşturmaktadır.
yayımlayan kurum olarak görev yapmaktadır.
Böylelikle mevcut sistemdeki hukuka aykırılıklar,
Uluslararası Ombudsman Enstitüsü (Internatio- yasal boşluklar, hakkaniyetli olmayan uygulamalar
nal Ombudsman Institute) ombudsmanı “Kişileri, tespit edilerek, hukuka ve hakkaniyete uygun, iyi
idarenin yaptığı hak ihlalleri, gücün kötüye kulla- yönetim ilkeleriyle uyumlu ve nihai olarak insan
nımı, hata, ihmalkarlık, yanlış
kararlar ve kötü yönetimden ko-
rumak, idarenin aldığı kararların
daha açık olmasını sağlamak ve
kamu çalışanlarının daha fazla
hesap verebilmelerini sağlamak
amacıyla kurulmuş bir kurum”
olarak tanımlamaktadır.

Tüm dünyada Ombudsman-
lıklar, hukuk devleti idealine
ulaşmakta, temel hak ve özgür-
lüklerin korunmasında ve de-

100 2017 ÇALIŞTAY RAPORU