Page 105 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

idarenin başı olma sıfatı ile yeni sistemin gereği Öncelikle bu sistem geliştirilirken mecliste yasama
olarak denetime tabi olacağı gerçeğinden hareket komisyonları çok ciddi bir fonksiyon görecektir,

edildiğinde bu bendin artık anlamsız kaldığını nitekim daha önce Bakanlar Kurulunda, idarenin
söylemek mümkündür. Nitekim, eski söylemle değişik kademelerinde yapılan tartışmaların artık
Cumhurbaşkanın, yeni sistemde her türlü eylemi Yasama Komisyonlarına yönelmesi gerekecektir.
ve işlemi denetime tabii olmakla, emrinde çalışan Pratikte ortaya çıkan bu ihtiyaca binaen yasama-
kişilerin yaptıkları işlemler de aynı şekilde deneti- nın mutfak çalışmasında Meclisin bazı yerlerden
me açık hale gelecektir. yararlanması ihtiyacı hasıl olacaktır. Bu süreçte
Sivil Toplum Kuruluşlarından görüş ve öneriler
Sonuç olarak, Anayasının 105 . maddesinde yapılan almak, kendilerini ilgilendiren konularla ilgili ka-
bu değişikliğin, 6328 sayılı Kanunun 5. maddesinin nun tekliflerini gayri resmi olarak veya yapılacak
ikinci fıkrasında yer verilen istisna halinin ortadan bir yasal düzenlemeyle resmi olarak almak; Meclis
kalkmasını gerektirdiği değerlendirilmektedir. bünyesinde oluşturulacak bazı birimler aracılığıy-

la halkın yasama sürecine aktif katılımını gerçek-
2. Yasama yetkisinin kullanılmasına ilişkin
leştirecek bir sistem oluşturmak gerekebilecektir.
işlemler
Kuşkusuz sistemi kuracak, geliştirecek, sistemde
Yasama yetkisinin mutlak anlamda Türkiye Büyük söz sahibi olacak karar verici TBMM’dir.
Millet Meclisi’ne ait olduğu tartışma götürmez bir
TBMM’ye bağlı bir kurum olarak şekillendirilen
gerçektir. Yeni sistemde kanun teklif etme yetkisi-
Kamu Denetçiliği Kurumunun TBMM ile ilişkisi,
nin sadece milletvekillerine ait olacağı, hükümetin
özellikle yıllık rapor ve özel raporların TBMM’ye
kanun tasarısı sunmayacağı hususu gözetildiğin-
sunulması ve Kurumun tavsiye kararlarına ilgi-
de yeni yasama süreçlerinin nasıl işleyeceği konu-
li idarelerin uyumunun TBMM tarafından takip
sunun, başta meclis iç tüzüğünde yapılacak olası
edilmesi hususlarında önem arz etmektedir. Ku-
değişiklikler olmak üzere tartışılması gerekecek-
rumumuz yapılan tek bir başvuru sonucunda 100
tir. Öncelikle yeni sistemde milletvekillerinin bi- binlerce kişiyi ilgilendiren sorun alanları tespit
rebir olarak kanun teklif verme yetkisinin pratikte edilebilmekte ve idareye yanlış uygulamasına son
karşı karşıya kalabileceği zorluklara değinilmesin- vermesi ve mağduriyetleri gidermesi hususun-

de fayda bulunmaktadır. Mecliste bu mekanizma da tavsiyede bulunulabilmektedir. Kurumumuz,
pratikte nasıl işleyecek sorusuna bakıldığında kar- şikâyet başvuruları kapsamında yaptığı inceleme-
şı karşıya kalınan ilk sorun milletvekillerine tahsis ler sırasında zaman zaman anayasa aykırı kanun
edilen danışmanların yeterli hukuki bilgiye sahip ya da kanun hükmünde kararname maddeleri ile
olmadıkları gerçeğidir. Yeni dönemde yasamanın ikincil mevzuat hükümlerini tespit edebilmekte,
hem mutfağının hem de pişirildiği yerin meclis yasal değişiklik gerektiği yönünde bir sonuca va-
olacağını varsaydığımız zaman, nitekim öncesin- rabilmekte bunun üzerine ilgili kuruma kanuni
de yasamanın mutfağı idareydi, yeni bir sistem düzenleme yapılması yönünde çalışmalara başla-
geliştirilmesi gerekmektedir. masını tavsiye edebilmektedir.

ÇALIŞTAY RAPORU 2017 103