Page 107 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

yerleşik olduğu ülkelerin yaklaşık %80’ninde ler alamkal yetkilendirilirken bir taraftan da adli
bu yetki mevcuttur, şayet bir değişiklik söz yetkileri var, adli konulara ilişkin bilgilendirilme
konusu olursa bu anlamda da bir yetki veril- talebi savcıya intikal etmiştir denilerek reddedili-
mesinde fayda vardır. yor. Bu örnekler ışığında, Ombudsmanlık mües-
sesesinin fiili olarak yasasından kaynaklanan bazı
3. Yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin
yetkileri kullanarak özellikle tutum ve davranışlar
kararlar
kapsamında alarak ve özellikle hakkaniyet ölçüsü
Nasıl ki yasama yetkisinin mutlak anlamda Tür- çerçevesinde bir kısım konularda denetim yapabi-
kiye Büyük Millet Meclisi’ne ait olduğu tartışma leceği değerlendirilmektedir.
götürmez bir gerçekse, yargı ile alakalı olarak da 4. Türk Silahlı Kuvvetlerinin sırf askerî
birinci derece veya son derece mahkemelerinin nitelikteki faaliyetleri
yetkileri tartışmasızdır. Ancak herkesçe kabul gö-
receği üzere, bazı kararların yargı kararı olup ol- Kurumun görev alanı dışında bırakılan bir diğer
madığı, idari nitelik arz edip arz etmediği meselesi madde TSK’nın sırf askeri nitelikli işlemleridir.
kamuoyunda zaman zaman tartışılmaktadır. Ör- Kamu Denetçiliği Kurumu Kanun tasarısı meclise
neğin halihazırda Kurumumuza gelen başvurular sevk edildiği zaman ilk şeklinde tüm askeri işlem-
arasında mahkemelerin çok uzun zaman, yıllara lerle ilgili Ombudsmanlık denetimi sağlanmak-
sarih olarak bazı dosyaları görüşmediği konusu taydı. Ancak bir süre sonra, TSK’nın bu konudaki
sıklıkla şikâyet konusu edilmektedir. Yine bu çer- hassasiyete dile getirilerek ve gözetilerek istisna
çevede örneğin bir hâkimin, sabah saat 09.00 için hükmü olarak kanunda yer alması sağlanmıştır.
16 Nisan referandumu sonrası kabul edilen yeni
o gün görüşeceği 30 tane dosyanın tamamını saat
09.00’da görülecektir şeklinde kapıya astığı ka- dönemde iki nedenle bu hükmün kaldırılması ge-
ğıt, bir yargılama faaliyeti midir yoksa doğrudan rektiği değerlendirilmektedir.
doğruya o yargıcın bir tutum ve davranışı mıdır? İlk olarak, bilindiği üzere 31/07/2016 Tarih ve
Bu hususların tartışmaya açılması gerektiği de- 669 Sayılı KHK: Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı
ğerlendirilmektedir. Yine mesela güncel olan bir Tedbirler Alınması Ve Milli Savunma Üniversitesi
başvuruda, vatandaş gündelik hayatında yaşadığı Kurulması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapıl-
bir olay neticesinde trafikle ilgili karşılaşılan prob- masına Dair Kanun Hükmünde Kararname’nin 2
lemler vb. olabilir, bu mağduriyetini kendisine en inci bölümünde, Kara, Deniz, Hava Harp okulları
yakın karakola bildirmiş, o karakoldan kendisine ile astsubay meslek yüksekokulları Milli Savunma
bir türlü bir dönüş olmuyor bu dosya savcının Bakanlığına bağlı olarak kurulan Milli Savunma
kontrolüne geçmiştir veya savcı beye bilgi verdik Üniversitesine bağlanmakta; 3 üncü bölümünde,
onun bilgisi vardır dendikten sonra artık hiç kim- Kuvvet Komutanlıkları Milli Savunma Bakanlığına
se buna müdahil olamaz anlamında bir cevapla bağlanmakta; 5 inci bölümünde Jandarma Genel
karşı karşıya kalabiliyor vatandaşlar. Bu noktada Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı İçiş-
da örneğin karakollarımız iki türlü iş görüyor, bir leri Bakanlığına bağlanmaktadır. Yapılan bu de-
taraftan idari veya önleyici nitelikte bazı önlem- ğişiklikler ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin idari yapı

ÇALIŞTAY RAPORU 2017 105