Page 39 - Karabağ Raporu

Karabağ İnsan Hakları İnceleme Raporu 37

Uluslararası toplumun mayınlara ve dolayısıyla mayınların kullanılmamasına,
temizlenmesine ilişkin görüş ve tutumları, yürütülen kampanyalar, alınan kararlar,
açıklamalar gibi yollarla açıkça görülmektedir. Avrupa Konseyi Parlamenterler
Meclisi mayınların kullanımını uluslararası insancıl hukukun ihlali olarak
15
tanımıştır. Uluslararası Kızılhaç Komitesi tarafından hazırlanan Uluslararası Örfi
İnsancıl Hukuk Kurallarına ilişkin yayında “toprak altında ya da üstünde kalan
mayınların siviller için teşkil ettiği tehditten üzüntü duyan ve onların kaldırılması
gerektiğini belirten Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve BM Genel Kurulu’nca
kabul edilen çok sayıda kararın bulunduğu, artık çatışmanın taraflarının koydukları
mayınları işlem yapmadan bırakmasına izin verilmediği, askeri talimatnameler ve
BM’nin çeşitli kararlarının mayınların onları döşeyenler tarafından temizlenmesini
ya da aralarında uluslararası› örgütlerin de bulunduğu üçüncü kişilerin mayın
temizleme faaliyetlerine, bilgi ya da diğer uygun kaynakların verilmesi suretiyle
yardım edilmesi gereğini belirttiği” ifade edilmiştir.

Yerinde inceleme ziyaretimiz kapsamında edindiğimiz bilgi ve tespitler,
mayınların neden yasaklanması gerektiği ve neden mayınlı arazilerin temizlenmesi
gerektiğine dair yukarıda belirtilen dair endişe ve tutumları açıklayıcı niteliktedir.
Azerbaycan Milli Mayın Temizleme Ajansı Kurul Başkanı Vugar Suleymanov
Bakü’de heyetimize gerçekleştirdiği sunumda, Ağdam, Fuzuli, Cebrail, Kubatlı,
Zangilan, Kelbecer ve Laçin’de mayınlı arazilerin yer aldığı, ANAMA tarafından
5.100 hektar alanın temizlenerek 24.782 mayın ve patlamamış mühimmatın
bulunup yok edildiği, ayrıca Savunma Bakanlığı ve Acil Durum Bakanlığı’nın
da mayın temizleme faaliyeti yürüttüğü, toplamda 16.753 hektar alanın
temizlendiği, 44.406 mayın ve patlamamış mühimmatın bulunup yok edildiği
bilgilerini aktarmış; Eylül 2021 itibarıyla 20 sivilin öldüğünü, 41 kişinin de
yaralandığını, hayatını kaybedenlerin birinin kadın, yaralananların ise birinin
çocuk olduğunu da belirtmişti. Bahse konu sivillerin arasında, Ermenistan
işgalinden kurtarılan Kelbecer bölgesinde görev yapmaktayken araçlarının
mayının üzerinden geçmesi üzerine hayatını kaybeden 2 gazetecininde yer
aldığı bilgisi edinilmişti.

15 http://www.assembly.coe.int/nw/xml/XRef/X2H-Xref-ViewHTML.asp?FileID= 7822&lang=en