Page 161 - 6. yılında ombudsmanlık web
P. 161
bulunmasını KDK’ya başvuruya engel olarak görmemesi usul kurallarını yorumlama
biçimleri bakımından olumlu gelişmelerdir. Buna karşılık, Kuruma başvurmak için ihti-
yari idari başvuru yollarının tüketilmesinin gerekmesi Kuruma başvuru yapılması için
sürenin çok uzamasına yol açabilmektedir ve birkaç istisna dışında bu kuralın fazla
esnetilmediği görülür.
Dönemsel olarak Kurumda önemli farklardan biri de uyma oranlarının artmasıdır.
Ancak, uyma oranları konusundaki istatistiklerde cevap vermeyen idarelerin varlığı bu
istatistiği yanıltıcı hale getirmektedir. İstatistik yapılırken cevap vermeyen idareler
hiç sayılmamakta, sadece cevap veren idareler üzerinden uyma oranı hesaplanmakta
ise de cevap dahi vermeyen idarelerin kararlara uymama olasılığı da değerlendirilme-
lidir. Her şeyden önce idarelerin Kuruma cevap vermeme ihtimalinin ortadan kaldırıl-
ması için düzenlemeler yapılması gereklidir.
c. Özel Raporlar
Ombudsmanlık kurumlarının sadece kendilerine yapılan başvurular hakkında karar
vermek değil, aynı zamanda sistematik olarak sorunlar yaşanan ya da toplumun dik-
katini çeken bazı konularda sorunların giderilmesi veya iyileştirmeler yapılması için
yol göstermek gibi bir işlevleri de bulunmaktadır. Bu işlev bakımından özel raporlar
hazırlanması kamuoyunun gündeminde olan bir konu hakkında ya da idarelerin gün-
demine alınması gereken konularda uzmanların incelemeleri sonucunda hazırlanan
özel raporlar önemli bir role sahiptir. Özel raporlar KDK’nın toplumdaki bilinirliği açı-
sından da önem taşıyabilecektir.
KDK, altı yıl içerisinde Soma Maden Kazası, Yargı Özel Raporu ve Türkiye’de Suriye-
liler olmak üzere üç konuda özel rapor hazırlamıştır. Kurumun gelişim çizgisi içerisin-
de bu tür raporların konu çeşitliliği ve sayısının artırılması ve özellikle seri dava açılan
konularda raporlar çıkarması hedeflenmelidir.
d. Kurumun Şeffaflığı (Kararlar ve Uymayan İdareler)
Ombudsman uygulaması kamu adına bir denetim olması bakımından diğer idari
denetim biçimlerinden farklıdır. Türkiye’de olduğu gibi Kurum’un yürütme organıyla
değil, meclisle ilişkilendirilmesinin arka planında da bu fikir yatar. Bu nedenle de
bu kurumların daha etkili ve toplumda bilinir/güvenilir olmasını sağlamanın önemli
araçlarından biri kurumların şeffaflığını sağlamaktır. İyi yönetim ilkelerinden biri olan
şeffaflığı bu kurumlarda sağlamanın en önemli yolu da Kurumun kararlarının ve karar-
lara uyan/uymayan idarelerin yayımlanmasıdır. Kurumun şeffaflığının sağlanmasının
yanı sıra verdiği her kararın emsal karar olma potansiyeli ve ileride davalarda kulla-
14 ŞUB A T 2019 159