Page 123 - kdk-sempozyum-1
P. 123
Yine İngiltere’de Bakanın Sorumluluğu İlkesi geçerlidir. Bunu açıklayacak olursak
Yine İngiltere’de “ İskandinav Ülkelerinde kamu görevlilerinin kişisel sorumluluk-
ları ağır basmakta; Ombudsman, bulduğu bir hatayı esas sorumlusuna yüklerken
ilgili bakanın sorumluluklarının bir kısmından kurtarmaktadır. Oysa İngiltere’de
bakanlar, parlamento karşısında teker teker ve müştereken sorumludurlar; kişisel
sorumlulukları, Bakanlıklarının idaresi hakkında da hesap verme zorunluluğunu
yükler. Bakanlıktan çıkan her işlem bakanın tek sorumlu olduğu işlem sayılır ve
ondan hesap sorulur. Bu sebeple Parlamento Komiseri, bakanın aldığı kararı ten-
kit ve kontrol etmemektedir. Onun denetlediği şey, meselinin, bakanın onayına
ve kararına sunuluş şeklidir. Bakanın kararının esas hakkında denetime girişmek,
parlamentonun kontrol yetkisine tecavüz etmek ve bakanın sorumluluğu pren-
sibi hakkında doğrudan taraf durumuna geçmek sayılmaktadır. Select Commit-
tee üyelerinden birinin, Mahkemeler gibi, neden esas hakkında, kararın kalitesi
hakkında denetim yapmadığı yolunda parlamentoda sorduğu soruya Komiser bir
bakanlık deklarasyonu ile cevap vermiştir. “Şayet Komiser, kararın kalitesini de
denetlerse bu artık hükümet tarafından yürütülen bir idare şeklini değil Komi-
serin yürüttüğü bir yönetimin var olduğunu ifade eder” uygulaması geçerlidir.
6
Fransa’da ise; Mediateur’a başvurma basit bir mektupla yapılır. Bu başvuruyu
(şikâyeti) haklı gösteren veya araştırmaya yardımcı olacak belgelerde eklenebilir.
Başvuru için herhangi bir süre koşulu öngörülmemiştir.
Ayrıca Mediateur’a başvurma hiçbir hukuki sonuç yaratmamaktadır. Zira yetkili
yargı yerine başvurmak için işlemeye başlamış olan dava açma süresini de kes-
memektedir.
Mediateur tarafından şikâyetlerin soruşturulması:
Mediateur, bir müracaat olduğu zaman ilk önce bu istemin biçim kurallarına uy- I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
gun olarak getirilip getirilmediğini ve ne derece haklı olduğunu anlamak için
bir inceleme yapar. Daha sonra esas hakkında incelemeye girişir. Akılsızca alınan
idari kararların tenkidi, hakkaniyet anlayışının araştırılması, kötü ve beceriksiz
idari uygulamaların ortaya serilmesi idarenin noksanlıklarının, yetersizliklerinin
yapıcı tenkitlere konu edilmesi, gibi, prensip itibariyle yargıca kapalı olan yol ve
yöntemleri kullanarak; pratik-uygun denetim vasıtasını ve yolunu seçerek, özel-
6. OYTAN, Agm., s.202
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 123