Page 129 - kdk-sempozyum-1
P. 129
Kamu Denetçisi (Ombudsman) ile ilgili olarak belirtelim ki;
“Konu, yönetimi tanıyan, yönetimin saydığı bir kişi tarafından derinlemesine in-
celenmiş bir sonuca ulaşılmıştır. Ombudsman ulaştığı sonucu ve önerilerini ilgili-
lere ve yönetime bildirecektir. Yönetim, sonucu yani haksızlığını kabullenmezse
iş kamuoyuna belki parlamentoya yansıyacaktır. Yönetim hukuken bu önerilere
uymak zorunda değil ise de işte burada kurumun özü olan Ombudsman kişiliği
saygınlığı önemlidir. Örneğin, yönetimin bir işlem ya da davranışı kınanmış, yapı-
lan yanlışlığın düzeltilmesi istenmiştir. Bu istek yönetimce de sayılan güvenilen
bir kişiden geliyorsa ve bunun da ardında kamuoyu ve parlamento desteği var ise
önerilerin uygulanma şansı artacaktır.” 21
“Yönetim hukuku açısından bakarsak, Ombudsmanın önerisi doğrultusunda iş-
lem ve eylem yapacak, yönetimin yararlanacağı hukuksal araçlar bilinen “kal-
dırma” , “değiştirme”, “geri alma” olanaklarıdır. Yönetim, Ombudsmanın önerdiği
yönde işlem ve eylemini düzeltebilecek, belki vatandaşı, yargıyı zorlamadan olu-
şabilecek uyuşmazlığı önleyebilecek, ortadan kaldırabilecektir.” 22
Bu açıdan bakılırsa etkili bir Ombudsman kurumu, belki bir genel yönetsel yön-
tem yasasıyla birlikte yargıya değerli bir yardımcı olabilir, onun iş yükünü büyük
ölçüde hafifletebilir.” 23
“ Böyle bir denetçi insan haklarının ihlal edildiğini başvuru üzerine ya da başka
biçimde öğrendiğinde olayın üzerine gidebilir, ihlalin yapıldığı kuşkusu olan yer
bir karakol ya da hapishane olabilir. Görevlendirilecek kişinin karakol ya da ha-
pishanede “ Sen kim oluyorsun! Seni tanımıyoruz” diyemeyeceği, ondan gerçek-
leri gizleyemeyecekleri saygınlıkta bir kişi olması zorunludur.” 24
Bunun altını özellikle çizdiğinizi belirtmekte fayda görmekteyiz.
Fransa uygulamasında ise Mediateur’un görevlerinin etkinlikle yerine getirilme- I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
sinin idare üzerinde otorite ve saygınlık kazanmasını sağlayan yetkisini, kuşku-
suz incelemelerinin sonuçlarını içeren raporlar düzenleyebilmesi ve bunları ka-
muoyuna açıklayabilmesidir: Ombudsman sistemini kabul eden diğer ülkelerde
21. ULER, Agm., s.1026
22. ULER, Agm., ss. 1026-1027
23. ULER, Agm., s.1027
24. ULER, Agm., s.1027
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU 129