Page 140 - Sporda Hak İhlalleri ve Denetim

SPORDA HAK İHLALLERİ VE DENETİM

hakkı, çalışma hakkı) gibi esasa müteallik/maddi kamu düzeni mülahazalarını
da kapsamaktadır. 23
Aslında bizzat CAS da artık başta adil yargılanma hakkı olmak üzere insan hak-
ları mülahazalarını ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini kararlarına temel
almaktadır. Yakın zamana kadar insan hakları mülahazalarına kararlarında yer
vermekte isteksiz davranan CAS, özellikle son yıllarda taraflarca ileri sürülen
insan hakları argümanlarını ayrıntılı şekilde tartışmaktadır. Örneğin Fenerbah-
çe Spor Kulübünün maç esnasında statta taraftarlarca yakılan meşalelerden
ötürü kulübün objektif sorumluluğu sebebiyle UEFA tarafından cezalandırıl-
masından yakındığı davada CAS, İsviçre Federal Mahkemesinin spor federas-
yonları tarafından yürütülen sporla alakalı disiplin süreçlerinin ve yargılama-
larının medeni hak ve yükümlülüklere dair uyuşmazlık olarak nitelendirdiğine
dair kararlarına atıf yaparak, somut olayda UEFA’nın adil yargılanma hakkının
hakkaniyete uygun yargılama kısmına (AİHS md. 6/1) riayet edip etmediğini
incelemiştir. 24

Buna göre, spor tahkiminde insan haklarına uygun karar üretme gereği, spor
hukukun en önemli, bazı hallerde en üst yargı organı CAS tarafından dahi ka-
bul edilmektedir. Özerk bir disiplin olduğu kabul edilen spor hukukuyla insan
25
hakları/temel haklar arasında kaçınılmaz olarak sıkı bir ilişki bulunmaktadır.
İnsan hakları/temel haklar, spor hukuku bakımından da caridir. Ulusal fede-
rasyonlar ve/veya tahkim kurulları bünyesindeki yargısal veya yarı-yargısal sü-
reçlerde insan hakları/temel haklar dikkate alınmalıdır.

ment of 13 February 2012; X. v. Y. Inc., 4A_433/2009, Swiss Federal Tribunal Judgment of 26 May
2010.
23 Francelino da Silva Matuzalem v. FIFA, 4A_558/2011, Swiss Federal Tribunal Judgment of 27
March 2012.
24 CAS 2013/A/3139 Fenerbahçe SK v. UEFA, Award of December 2013, paras.83-103, özellikle pa-
ras.92-95. Vakada, taraftar eyleminden ötürü kulübün objektif sorumluluğu ilkesinin AİHS md.
6’nın çeşitli boyutlarına aykırılık teşkil ettiği ve temel haklardan feragat edilemeyeceği davacı Fe-
nerbahçe Kulübü tarafından ileri sürülmüştür (para.27) ve CAS Paneli bu sorunu, kararında tartı-
şacağı spesifik hususlardan biri olarak belirlemiştir (para.37).
25 Örneğin bkz. Wilhelmina Thomassen, “Arbitration and the European Convention on Human Righ-
ts-General Principles”, Bulletin TAS/CAS, 2015/2, Tribunal Arbitral Du Sport/Court of Arbitration
for Sport, Lausanne 2015, sf:31-38.
Atıf yapılan makalenin yazarı ICAS üyesi olup insan hakları ve hukuk devleti konularında bağımsız
danışmanlık yapmaktadır. Rotterdam Erasmus Üniversitesi Hukuk Fakültesinde uluslararası hu-
kuk profesörlüğü yapmış olan yazar 1998-2004 yılları arasında Hollanda kontenjanından Avrupa
İnsan Hakları yargıçlığı görevini ifa etmiştir. Atıf yapılan yazı, yazar tarafından 2015 yılında Evi-
an, Fransa’da düzenlenen CAS seminerinde sunulmuş ve CAS’ın resmi yayın organı Bulletin TAS/
CAS’da yayımlanmıştır. Buna göre, spor hukuku ile insan hakları hukuku arasında yakın bir bağ
olduğu ve ayrıca genel olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Mahkemesi ile özel olarak adil
yargılanma hakkının spor hukukundaki rolünün, bu alanın en üst yargı mercii çevrelerinde kabul
gördüğü söylenebilir.

140 2 MART 2018, ANKARA