Page 207 - Türkiye'deki Suriyeliler - Özel Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

ve hizmetlere erişim açısından yarattığı mağduriyetler süre uzadıkça daha da artmakta
ve süreç yönetimini de uzatmaktadır. Aslında bu uygulamanın sebebi ülke güvenliği
olmakla birlikte, mevcut uygulamada henüz tahkikatı tamamlanmamış kişiler de ülke
içine bırakıldıkları için aslında sahip oldukları hak ve hizmetlere erişim dışında geçici
koruma kimlik kartı verilenlerden farklı durumda değildirler. Bu kişiler sonuç olumsuz
olacaksa bile tahkikat tamamlayıncaya kadar serbestçe ülkemizde bulunabilmektedirler.
Dolayısıyla aslında bu güvenlik zafiyeti yaratabilecek bir durumdur.

Öte yandan ön kayıtları yapılmış kişilerin pek çok kamu hizmetinden faydalanmasında
sorunlarla karşılaştıklarına dair şikâyetler gelmektedir. Sağlık hizmetlerine ulaşımdan,
çocukların okula kaydından, yardımlardan faydalanmadan seyahate kadar pek çok
alanda yaşanan sorunun kaynağı, güvenlik incelemelerinin zaman almasıdır. Suriye
Arap Cumhuriyeti ile ilişkilerin olmaması, güvenlik soruşturmasının yapılmasını
zorlaştırmakta ve süre kayıplarına neden olmaktadır. Diğer taraftan geçici koruma
statüsü verilmeden önce güvenlik soruşturmalarının yapılması anlaşılır ve gerekli bir
uygulamadır. Ancak kayıt altına giren kişiler arasında kamu hizmetlerinden faydalanma
çerçevesinde ortaya çıkan ayrım, önemli mağduriyetler yaratmaktadır. Bu bağlamda
kayıt altına girmiş ve 30 günlük “ön kayıt inceleme süresi” dolmuş kişilerin, soruşturma
devam etse bile geçici koruma statüsündekiler gibi hizmetlerden faydalanmasının
önündeki engellerin kaldırılması gerekmektedir. Ön kayıtlı olanların okula gitmesi ya
da sağlık hizmeti alması, çoğunlukla yerel idarecilerin inisiyatifine bırakılmıştır. Ön
kaydı yapılmış ancak henüz geçici koruma altına alınmamış çocukların okula kayıtları
bir dönem yerel idarecilerin inisiyatifine bırakılmış olup, bazı idareciler geçici koruma
kimlik kartı olmaksızın kayıt almak istememiş, bu nedenle ülke genelinde farklı
uygulamalar yaşanmıştır. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı yetkilileriyle yapılan görüşme
neticesinde, söz konusu durumun değiştiği ve eğitim hakkından mahrum kalmamaları
amacıyla söz konusu çocukların okullara kayıtlarının ülke genelindeki tüm okullarda
yapıldığı öğrenilmiş olup, diğer hizmet alanlarında da benzer düzenlemelere ihtiyaç
duyulduğu değerlendirilmektedir.

III. Dil Problemi ve Tercüme Hizmetleri

Suriyelilerin sunulan hizmetlere erişimlerinde, talep ve dileklerinin iletimi ve tespitinde,
toplumla uyumlarında, kısaca günlük yaşamlarının her aşamasında karşılaşılan en temel
problemin dil engeli olduğu değerlendirilmektedir.

Kurum ve kuruluşlar tarafından sunulan hizmetlerin çeşitliliği ve bu hizmetlerden
faydalanmak isteyen Suriyelilerin sayısı dikkate alındığında, başta sağlık hizmetleri ve
adli konular olmak üzere sunulan pek çok hizmette nitelikli ve profesyonel tercüme
hizmetine ihtiyaç duyulmaktadır.

TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER ÖZEL RAPORU 207