Page 203 - temel-haklar

milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler
içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaş-
ma hükümlerinin esas alınacağı gözetildiğinde, öte yandan; 6328 sa-
yılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca Kamu Denetçiliği Kurumunun
idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışları hak-
kında şikayet üzerine yapacağı incelemede; salt pozitif hukuku ve iç
hukukta yer alan mevzuat hükümlerini değil, aynı zamanda hakkani-
yet unsurunu ve insan haklarına dayalı adalet anlayışını da referans
alacağı dikkate alındığında, iç hukukta yer alan temel hak ve öz-
gürlüklere ilişkin kanun ve yönetmelik hükmü ile milletlerara-
sı andlaşma hükümlerinin çatışması durumunda milletlerarası
andlaşma hükümlerine öncelik tanınmasının Anayasal bir zo-
runluluk olduğu kuşkusuzdur.

23. Şikayet başvurusuna ilişkin olarak iç hukukumuz incelendiğin-
de; 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında
Kanunun 7 nci maddesinin son fıkrasında; ateşli silahla işlenen cü-
rümlerden hükümlü bulunanlar ile taksirli suçlar hariç olmak üzere
bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olanlara;
affa uğramış olsalar bile hiçbir suretle ateşli silah taşıma veya bulun-
durma izni verilmeyeceğinin kurala bağlandığı görülmektedir.
Burada, “Hüküm”den “Mahkumiyet”ten anlaşılması gerekenin “ke-
sinleşmiş” yani aleyhinde başvurulacak hiçbir kanun yolu kalmayan
karar olduğu doktrinde ve pratikte benimsenen bir olgudur. “Masu-
miyet karinesi” bir başka deyişle “Suçsuzluk karinesi” den de anlaşıl-
ması gereken, aleyhinde başvurulacak tüm kanun yolları tüketildikten
sonra ancak kesinleşen karar üzerine kişinin suçluluğuna hükmedi-
lebileceğidir. Nitekim Almanya Nölkenboockhoff davasında Ko-
misyon suçsuzluk karinesinin temyiz dahil ceza muhakemesinin her
safhasında uygulanması gerektiğini ifade etmiştir. Mezkur kanunun 7
nci maddesinin lafzından ve ruhundan anlaşılması gereken de budur.
Zira madde, hükümlü bulunanlar ile mahkum olanların “affa uğramış
olsalar bile hiçbir surette silah taşıma ve bulundurma izni alamayacak-
larını” ifade etmektedir. Görülmekte olan bir davada affa uğramanın
söz konusu olamayacağı kuşkusuzdur. Ancak İdare, Yönetmelikte
yasayı aşan bir düzenleme yaparak mahkumiyeti kesinleşmiş
karar olarak yorumlanmış, ayrıca yine Yasayı aşar şekilde ve

198 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU