Page 179 - yargi-ozel-raporu
P. 179
benzer şekilde aynı suç birden çok dairenin görev alanına girmek-
tedir. Bu durum yani aynı uyuşmazlığa ve suça ilişkin dosyaların iş
bölümü kararı ile birden fazla daire tarafından incelenmesi nedeniyle
aynı konuda verilmiş kararlar ile ilgili olarak bazen onama bazen de
bozma kararı verilebilmekte, hatta aynı daire içinde farklı heyetler
tarafından aynı uyuşmazlık ve eylem farklı şekilde nitelendirilmek-
tedir.
(301) Son yıllarda yapılan değişiklikler ile daire sayısının art-
tırılması yargının iş yükünü azaltmadığı gibi, aynı konuların
farklı daireler tarafından incelenmesi nedeniyle farklı kararlar
verilmesine, yerleşik Yargıtay uygulamaların değişmesine neden
olmaktadır. Bunun sonucu olarak değişen uygulamalar hukuka ve
mahkemelere güvenin azalmasına, adalete başvuranlar ve uygulayı-
cılar için zorluğa neden olmakta, uyuşmazlığın adaletli bir şekilde
sonuçlandırılmasını engellemektedir. Bugünkü yasal düzenlemelere
göre; aynı uyuşmazlıklara ilişkin farklı uygulamaların önüne geçi-
lebilmesi için Yargıtay daire sayısının arttırılması yerine alternatif
çözüm yollarının geliştirilerek fonksiyonel başvuru yollarından biri
haline getirilmesi, hukuk ve ceza alanlarında her kararın Yargıtay’a
intikalinin önlenmesi, aynı uyuşmazlıkların aynı dairece incelen-
mesinin sağlanması, emsal olacak veya dairenin içtihat değişikliğine
gideceği hallerde heyetlerin bir araya gelmesi veya buna benzer da-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
valarla irtibatlı ancak başka dairelerce görülen davalar yönünden de
o daireyle bir araya gelip karar verilmesi gibi tedbirlerin sorunlara
ivedi çözüm yönünde katkı sağlayacağı gibi içtihat birliğine de katkı
sağlayacağı düşünülmektedir.
5.5. Yargıtay’ın Hukukilik ve Maddi Vakıa Denetimi Yapması
(302) Temyiz incelemesinde Yüksek Mahkemeler, kural olarak sa-
dece kararın hukuka uygun olup olmadığını denetler; yani hukukî
bir denetim yapar. Temyiz yolu, açık bir şekilde hatalı veya kanu-
na aykırı biçimde ortaya çıkmış kararların düzeltilmesini amaçlayan
olağan bir kanun yoludur. Bu anlamda temyiz “hukukun hiç uy-
gulanmaması veya yanlış uygulanması” sebebine dayanır. Zira
temyiz hem kararın daha üst seviyedeki bir mahkeme tarafından
denetlenmesinin sağlaması, hem de şekli bakımdan kesinleşmesinin
152