Page 180 - yargi-ozel-raporu

ertelemesi itibariyle tam bir kanun yoludur. Oysa istinaf, yukarıda
belirtildiği gibi hukuki denetim yanında yerindelik denetimi yapan
bir kanun yoludur. Anayasanın 6 ncı maddesine göre: ”Hiçbir kim-
se veya organ, kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisini
kullanamaz”. Yine Anayasanın 142 nci maddesine göre de: “Mah-
kemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri, işleyişi kanunla düzenlenir”.
Nitekim bu husus, 6100 sayılı HMK’nun 1 inci maddesinde: “Mah-
kemelerin görevi, ancak kanunla düzenlenir. Göreve ilişkin kurallar Bölüm 3 Yargıtay
kamu düzenindendir.” şeklinde düzenlenmiştir. Aynı ilkeye Yargı-
tay’ın “Mahkemelerin görevi kamu düzeni ile ilgilidir; kıyas veya yo-
rum yolu ile genişletilemez” şeklindeki kararında (YİBK.1977/4-4)
da yer verilmiştir.

(303) Bu bakımdan mahkemelerin görev ve yetkilerinin kıyas ve
yorum yoluyla genişletilmesinin olanaklı olmadığı sonucuna varıl-
mıştır. Bu bağlamda temyiz kanun yolunun amacı, kanunların ülke
sınırları içinde yer alan bütün mahkemelerde aynı anlayışla (yekne-
sak) uygulanmasını sağlamak olup, söz konusu geçici 3 üncü mad-
denin birinci fıkrası yollamasıyla, ilk derece mahkemelerinin karar-
ları HMK’nın temyize ilişkin maddelerinde belirtilen esas ve usuller
çerçevesinde incelenecek ve sonucunda sadece; onama, bozma veya
düzelterek onama şeklinde karar verilebilecek, diğer bir ifadeyle bu
tür kararlara karşı istinaf yolunun açılmasını öngören düzenlemelere
ilişkin gerekçelerde belirtildiği gibi maddi ve hukuki yanlışlıkların
herhangi bir hak kaybına neden olmadan, süratle düzeltilmesi şek-
linde sonuca etkili bir karar verilemeyecektir. Çünkü Yargıtay, mev-
cut hükümler çerçevesinde bölge adliye mahkemeleri gibi hukukilik
denetimi yanında yerindelik denetimi yaparak ilk derece mahkeme-
sinin kararını kaldırıp yeniden bir karar veremeyecektir. 135

(304) Temyiz yolu esas anlamda, taraflara adalet dağıtmak için de-
ğil; adalet dağıtan ilk derece mahkemelerinde hukukun bir örnek
yorumunu gerçekleştirmek için öngörülmüştür. Hukuki güvenlik
136
ve istikrar, güveni sağlama ve dolayısıyla kamu yararı içindir. “Al-

135 Yargıtay İçtihatları Birleştirme Hukuk Genel Kurulunun 21/02/2014 tarihli ve
2013/1 E., 2014/1 K. sayılı kararı.
136 SELÇUK, Sami, Temyiz Denetiminin Sınırları ve Bu Sınırlara Uymamanın
Kaçınılamaz Sancılı Sonuçları/Açmazları/Tehlikeleri, http://edergi.marmara.

153