Page 181 - yargi-ozel-raporu
P. 181
manya, Fransa, İtalya, İspanya, İsviçre gibi birçok Kara Avrupası ve
bunlardan esinlenen Latin Amerika ve birçok Afrika ülkeleriyle Tür-
kiye’de yargısal hiyerarşinin başında ‘bozma mahkemesi’ anlamında
bir denetim organı vardır. Türkçede buna anlam açısından yetersiz
ve fakat yerleşmiş bir terimle Yargıtay denmektedir. Yargıtaylarda
(bozma mahkemelerinde), ilk mahkemedeki gibi duruşma (öğren-
me yargılaması) yapılmadığı, kanıtlarla yüz yüze gelinmediği için
denetim organı, ilk mahkemenin yerine geçerek kanıt değerlen-
dirmesi yapamaz. Yargıtay, hükmü bozmakla yetinmek ve yeniden
duruşma yaparak yollama yargılamasıyla esası çözmek üzere dava
dosyasını olay (ilk ya da varsa istinaf ) mahkemesine, bir başka deyiş-
le duruşma yapan karar yargıçlarına göndermek zorundadır.” (HYY,
m. 373; CYY, m. 304)” 137
(305) Yargıtay ve diğer üst mahkemelerin görevi kanunların yorum-
lanması ile hukuki meselelerde uygulama birliğinin ve hukukun ge-
lişmesini sağlamaktır. Yargıtay tarafından ilk derece mahkemeleri-
ne yol gösterecek şekilde, hukuki uyuşmazlığın nitelendirilmesinin
yapılması, kanun maddelerinin yorumlanması ve dosyanın değer-
lendirilmesi yapılarak (örneğin; beraat veya cezalandırma yönünde
hüküm tesis etmeden) kararı bozmakla yetinilmeli, ilk derece mah-
kemelerinin yerine geçerek hâkimin takdir hakkını da engelleyecek
şekilde karar verilmemelidir. Ayrıca Yargıtay’ın sadece hukukilik de-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
netimi yapması, teorik hukuka katkısını da artıracaktır. Bu bağlam-
da; Yargıtay’ın, akademik yaklaşımla ilişkisini geliştirmek ve teorik
hukuka olan etkisini artırmak adına akademisyenlerin belirli süre-
138
lerle Yargıtay’da çalışmasının sağlanması üzerinde tartışılmalıdır.
5.6. Yargıtay Kararlarının Gerekçeli Yazılmaması
(306) Anayasanın 141 inci maddesinde, kararların ve hatta karşı gö-
rüşlerin gerekçeli yazılması hususu düzenlenmiştir. Kararların gerek-
çeli yazılması kamu düzeniyle ilgilidir.
edu.tr/maruhad/issue/viewFile/5000001567/5000000609, sf. 326 (Erişim
Tarihi: 15/05/2015).
137 SELÇUK, age, sf. 323.
138 Yargıtay Başkanlığı Stratejik Planı 2015-2019, sf. 43.
154