Page 196 - yargi-ozel-raporu
P. 196
ilişkilerin karmaşıklaşması, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin hu-
kuk sistemlerine yansıması sonucu yeni uyuşmazlıklarla karşılaşılan
bir dönemde, mahkemelerin mevcut yapısının, yargılama usulleri-
nin ve yetki alanlarının aynı kalmasının beklenilmesi güçtür. Yargı
sistemi ve mahkemelerin teşkilatlanmasında, ülkelerin toplumsal ve
kültürel özelliklerine göre değişik modellerle karşılaşılmakla birlik-
te, uyuşmazlıkların, alanında uzman ihtisas mahkemeleri tarafından
çözümlenmesi yönünde tüm dünyada genel bir eğilim olduğu görül- Bölüm 3 Yargıtay
mektedir. Bu anlamda ihtisas mahkemeleri etkinlik ve verimliliğinin
sağlanması yolunda en önemli araç olarak tavsiye edilmektedir.
Diğer ülkelerin yargı sistemleri gibi son on yıllık süreçte ülkemiz-
de de özellikle adli yargı sistemi içerisinde genel yetkili mahkeme
uygulaması terk edilerek uzmanlaşmaya gidilmiş, genel yetkili mah-
kemelerin yanında belli alanlarda özel yetkili ihtisas mahkemeleri
kurulmuş ve faaliyete geçirilmiştir. Bu anlamda tüketici, aile, çocuk,
iş, kadastro, fikri ve sınai haklar hukuk ve ceza mahkemeleri Türk
yargı sistemindeki ihtisas mahkemeleri örneklerindendir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde de kabul edilen ve ‘herkesin
alanında uzman hâkimler tarafından davasının makul bir sürede gö-
rülmesini isteme hakkına sahip olduğu’ ilkesinden hareketle ihtisas
mahkemelerinin kurulmasındaki en önemli amaç, alanında uzman-
laşmış hâkim ve mahkemeler eliyle yargısal süreçlerde etkinlik ve ve-
148
rimliliğin sağlanmasıdır.”
(333) İlk derece mahkemelerinde tabii hâkim ilkesi de gözetilerek
uzmanlaşmanın sağlanması ve yaygınlaştırılması ile hâkimlerin ken-
di görev alanları ile ilgili uygulamaları, bilimsel yayınları takip et-
mesi daha az zaman alacak, verilecek kararlar daha doğru ve isabetli
olacak, yargıya ve adalete olan güvenin artması sağlanacaktır. Ayrıca
doğru ve isabetli verilen kararlar nedeniyle temyiz edilerek Yargı-
tay’a gelecek dosya sayısının azalması nedeniyle Yargıtay’ın iş yükü
hafifleyecektir. Yargıtay dairelerinde de aynı şekilde seçilen üyelerin
uzmanlıklarına göre görevlendirme yapılarak, dosyaların daha kısa
sürede ve doğru kararlar verilerek çıkması sağlanacaktır.
148 Adalet Bakanlığı 2015 Yargı Reformu Stratejisi, sf. 45.
169