Page 266 - yargi-ozel-raporu

208
hüküm kurma hali” şeklinde tanımlanabilir. Bu tanımdan ha-
reketle AYM’nin, geçmiş dönemlerde tesis ettiği kararları titizlikle
değerlendirmekte fayda bulunmaktadır. Anayasa ya da kanunda yer
almamasına rağmen Mahkemenin içtihat yoluyla çeşitli müesseseler
ihdas etmesi, yetki aşımı yoluyla yargısal aktivizm olarak kabul edi-
lebilir. Özellikle yürürlüğü durdurma usulü bu konudaki en çarpıcı
209
örnektir. Bu usul, Mahkemenin uygulamalarıyla halen varlığını
sürdürmektedir.

(467) Anayasanın maddeleri ve başlangıç bölümü, tanımlanması
oldukça güç, sübjektif değerlendirmelere açık ve ideolojik karakter-
deki ifadeleri barındırmaktadır. Bu durum anayasayı yorumlayan ve
anayasal yargılamayı icra eden AYM’nin içtihatlarını iki şekilde etki-
lemektedir. Mahkeme, Anayasada yer alan kavramları ya özgürlük ve Bölüm 5 Anayasa Yargısı
birey odaklı yorumlamakta ya da katı ve devlet merkezli anlamlan-
dırmaktadır. Genelde de katı, gelişime kapalı ve otoriteyi esas alan
aktivist bir tutum Mahkeme tarafından ısrarla sürdürülmüştür.
210
Özellikle siyasi parti kapatma davalarında ve kamuoyunda “367 Ka-
rarı”, “Türban Kararı” vb. şeklinde adlandırılan kararları bu-
212
211
lunmaktadır.
(468) İnsan hakları konusunda genişletici yorumlar yapması bekle-
nen Mahkemenin, otoriteyi güçlendirici ve özgürlükleri kısıtlayıcı
bir yaklaşımı benimsemesi eleştiriye açık bir noktadır. Bu kapsamda
2010 yılında yapılan anayasa değişikliğiyle birlikte yürürlüğe giren
bireysel başvuru usulünün etkin bir şekilde işleyebilmesi için hak
temelli ve birey odaklı yaklaşımın inşası önem arz etmektedir.

208 ALATLI, Alev, Demokrasi Kadar Eski Bir Kavga: “Adli Eylemcilik” veya “Ya-
sama Erkinin Gaspı”, http://alevalatli.com.tr/makale.asp?s=detay&ID=182,
(Erişim Tarihi: 23/05/2016).
209 İlk uygulama için bkz. Anayasa Mahkemesinin 21/10/1993 tarihli ve 1993/33
E. 1993/40-1 K. sayılı kararı.
210 ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Mahkemesinin Yargısal Aktivizmi ve Si-
yasal Elitlerin Tepkisi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi,
Cilt:62, Sayı 3, 2007, sf. 264-265.
211 Anayasa Mahkemesinin 01/05/2007 tarihli ve 2007/45 E. 2007/54 K. sayılı
kararı.
212 Anayasa Mahkemesinin 05/06/2008 tarihli ve 2008/16 E. 2008/116 K. sayılı
kararı.

239