Page 396 - yargi-ozel-raporu
P. 396
4.1.1.3.8. Uzmanlaşma
(787) Sosyo-ekonomik ilişkilerdeki giderek artan karmaşıklık ile
bilişim ve teknoloji alanındaki gelişmeler sonucunda yargı organla-
rının çözümleyeceği uyuşmazlıklar da giderek uzmanlaşmayı gerek-
tirmiştir. Özellikle idare mahkemelerinin, adli yargının denetimi-
446
ne verilen istisnai bir kısım konular ve vergi davaları dışındaki tüm
idari işlem ve eylemlerden kaynaklı davalara baktıkları, günümüzün
sosyal devlet anlayışı çerçevesinde idarenin görev alanının ise çok
geniş olduğu gözetildiğinde, uzmanlaşma idari yargı açısından ayrı
bir önem arz etmektedir. İdare mahkemelerinde görev yapan hâkim-
lerin çeşitli davalara baktıkları ve ilgilenmek zorunda bulundukları
mevzuatın on binlerce sayfayı bulacak kadar geniş olduğu bilinen bir
gerçektir. Örnek vermek gerekirse, bir kamu görevlisine verilen di-
siplin cezasına ilişkin dosyayı çözümleyen idari hâkimin, bir sonraki
dosyada mera ya da maden mevzuatıyla ilgili bir uyuşmazlığı veya
ithalat izni verilmemesine ilişkin bir uyuşmazlığı, bir başka dosyada
ise ihale mevzuatından veya sosyal güvenlik mevzuatından kaynak-
lanan bir uyuşmazlığı ya da bir imar uyuşmazlığını çözümlemek zo-
runda kaldığı bilinmektedir. Bu durumun yoğunlaşma ve uzmanlaş-
ma anlamında ciddi sorun oluşturduğu izahtan varestedir. Örneğin
Ankara’da birçok idare mahkemesi bulunmasına karşın, herhangi bir
uzmanlaşma ya da iş bölümü bulunmaması nedeniyle her hâkim her Bölüm 9 İdari Yargı
tür davaya bakabilmektedir.
(788) Karşılaştırmalı hukuk açısından konuya bakıldığında, çoğu
hukuk sistemlerinde uzmanlaşmaya büyük önem verildiği gö-
rülmektedir. Örneğin, Britanya’da 80 farklı konuda 2000’i aşkın
uzmanlık mahkemesi bulunmaktadır (taşımacılık mahkemeleri,
447
göçmenlik hâkimliği, arazi mahkemeleri gibi). Yine, idari yargı
açısından rol model olan Fransa’da idare mahkemelerinde uzmanlaş-
446 TANRIVER, Süha, Hukuk Yargısı Bağlamında Etkin Hukuki Korunmanın
Sağlanması İçin Alınması Gereken Önlemler Üzerine Bazı Düşünceler, Yeni
Türkiye Dergisi, Yargı Reformu Özel Sayısı, 2013/52, sf. 318.
447 KURT, Süleyman, Britanya’da İdari Yargı Yerleri ve Yargısal Denetim, Danıştay
Dergisi, S.107, sf. 76.
369