Page 401 - yargi-ozel-raporu

süreleri de kısaltılmak suretiyle daha da hızlandırılmış bir yargılama
usulü öngörülmektedir.
(801) Yapılan düzenlemeleri değerlendirmek gerekirse; ÇED süreci,
kamu ihaleleri, merkezi sınavlar gibi konularda tesis edilen işlemler
için hızlandırılmış bir yargılama usulünün öngörülmesinin yerinde
olduğu söylenebilir. Bu nitelikteki davaların uzun sürmesinin ciddi
sakıncaları olduğu, yatırımların geciktiği, eğitim ve öğretimin ak-
sadığı, öte yandan hukuki güvenlik açısından olumsuz sonuçların
olduğu bilinmektedir. Örneğin, “ÇED Olumlu” kararı alarak gerekli
diğer izin ve ruhsatları temin ettikten sonra çalışmaya başlamış olan
bir tesisin, faaliyete devam etmekte iken “ÇED Olumlu” kararının
iptali için açılan davada uzun süren yargılama sonucunda verilen bir
iptal kararı sonrasında faaliyetinin durmasının, ülke ekonomisi için
ciddi zarara yol açtığı bilinmektedir. Öte yandan, çevreyi olumsuz
yönde etkileyeceği öngörülen tesis zaten kurulmuş olduğundan,
olumsuz sonuçlar da çoğu zaman karar tarihi itibariyle gerçekleşmiş
olmakta, mahkeme kararı pratik sonuç doğurmamaktadır.

(802) Aynı örneği ihale süreçleri için de vermek mümkündür. Kamu
ihalelerinde ihale üzerinde bırakılan şirketle sözleşme imzalanarak
işin yapımına başlanmakta, işin yapımı devam etmekte ve bazen
de tamamlanmak üzere ya da tamamlanmış iken ihaleyi kaybeden
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
şirket tarafından açılan dava sonucunda verilen iptal kararı ile bir-
çok hukuki sorun ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, bu tür davaların
bir an önce sonuçlandırılmasını öngören bu düzenlemelerin gayet
yerinde olduğunu söylemek olanaklıdır. Bununla birlikte, aşağıda
belirtileceği üzere bu düzenlemelerin bazı eksiklikleri de mevcuttur.

(803) İvedi yargılama usulüne ilişkin düzenlemelere bakıldığında,
genel olarak kanuni sürelerin kısaltılması şeklinde bir yöntemin ter-
cih edildiği, yargılamayı uzatan keşif ve bilirkişi incelemesi, duruşma
gibi konularda yargılamayı hızlandıracak herhangi bir farklılık ön-
görülmediği görülmektedir. Örneğin, merkezi ve ortak sınavlar ile
ÇED sürecine ilişkin davaların büyük çoğunluğunda bilirkişi incele-
mesi yapılmasını gerektirmesine karşın, ivedi yargılamaya ilişkin dü-
zenlemelerde bilirkişi seçimi, taraflara bildirilmesi, bilirkişi ücretinin
ödenmesi gibi konularda süreleri kısaltan herhangi bir düzenleme

374