Page 398 - yargi-ozel-raporu
P. 398
safhalarında dosyaların birleştirilerek tek dosya üzerinden görülmesi
imkânını sağlamamaktadır.
(793) Uygulamada İYUK’un 5 inci maddesinde yer alan düzenleme
uyarınca tek dilekçeyle dava açılabilecek nitelikteki işlemlere karşı,
her bir dosyadan ayrı vekâlet ücreti alma, dilekçe ret kararı verilme-
sinden çekinme veya bilgisizlik gibi nedenlerle her bir işleme kar-
şı ayrı dava açıldığı bilinmektedir. Öyle ki bazı durumlarda tek bir
dava yerine onlarca davanın açıldığı görülmektedir. Aralarında mad-
di veya hukuki yönden bağlılık veya sebep-sonuç ilişkisi bulunan ve
tarafları aynı olan davaların tek dosyada birleştirilerek yargılamanın
yapılamaması, idari yargı mercilerinin iş yükünü artırdığı gibi haksız
çıkan tarafın gereksiz yere yargılama gideri ve vekâlet ücreti ödemesi-
ne neden olmaktadır. Uygulamada idari yargı mercilerinin bu ek-
sikliği gidermek için Kanunda yer almayan “birleştirme kararı”
verdikleri gözlemlenmektedir. Özellikle vergi mahkemeleri tarafın-
dan verilen birleştirme kararları, aynı dilekçe ile dava açılabilecek
449
ve genellikle de aynı karar sonucuna bağlanacak nitelikteki birden
fazla idari işlemlerin farklı davalara konu olmasının önüne geçmek
açısından yerinde bir yöntemdir. Ancak bu yöntem birçok mahkeme
tarafından Kanunda öngörülmediği gerekçesiyle tercih edilmemesi
nedeniyle uygulamada farklıklar oluşmasına neden olmaktadır. İda-
ri yargının iş yükünün azaltılması ve yargılama sürecinin kısal- Bölüm 9 İdari Yargı
tılması adına davaların birleştirilmesine ilişkin usulün İYUK’ta
düzenlemesinin gerekli olduğu değerlendirilmektedir.
(794) Bu konuya ilişkin Taslağın 38 inci maddesiyle yeni bir düzen-
leme öngörülmektedir. Aralarında maddi veya hukuki yönden bağ-
lılık ya da sebep-sonuç ilişkisi bulunan ve tarafları aynı olan birden
fazla davanın, taraflardan birinin istemi üzerine veya ilgili idari yargı
merciinin resen alacağı kararla birleştirilebilmesi hususu önerilmek-
tedir. Davaların birleştirilmesi yöntemi; İYUK’un 5 inci maddesi-
nin ilk fıkrasında yer alan, aynı dilekçe ile dava açabilme usulünün
449 Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünün 2014 verilerine göre; idare mah-
kemelerinin yıl boyunca vermiş olduğu birleştirme kararı sayısı 38 iken, vergi
mahkemelerinin yıl boyunca vermiş olduğu birleştirme kararı sayısı 4618’dir.
Bkz. http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/istatistik_2014/ist_tab.htm (Erişim Ta-
rihi: 20/04/2016)
371