Page 405 - yargi-ozel-raporu
P. 405
kimliğini haiz kamu görevlilerince çözülmesi hukuki güvenliği sağ-
lamaktadır. Vergi mahkemeleri yalnızca vergilerin tarh edilmesi ile
456
ilgili meseleleri değil, vergilerin tahsilatını düzenleyen 6183 sayılı
Kanundan doğan uyuşmazlıklar bakımından da görevli sayılmıştır.
Bu anlamda vergi mahkemesi önceki uygulamalardaki tereddütleri
kaldırmakta, vergi ile ilgili tüm uyuşmazlıkları uhdesinde toplayarak
uzman bir mahkeme görünümüne kavuşmaktadır.
(810) Vergi mahkemelerinin fonksiyonunu yerine getirebilmesi için
kendisine mahsus yargılama sistemi öngörülmüştür. Heyet halinde
çalışması öngörülen vergi mahkemeleri uygulamanın tarihsel gelişi-
mi ile uygunluk arz etmektedir. Vergi mahkemeleri idare mahkeme-
lerinin bir cüz’ü olarak düzenlenmiştir. Bu sebeple örgütlenmesi ve
uygulaması idare mahkemelerinin işleyişi ile çok büyük benzerlikler
taşımaktadır. Bununla birlikte, ifade edildiği üzere, vergi mahkeme-
lerinin “sui generis” misyonu sebebiyle idare mahkemelerinden fark-
lı usullerin öngörülmesini gerektirmiştir.
457
(811) Vergi mahkemelerinde idare mahkemelerinden farklı olarak
uygulanan usul kuralları özellikle yürütmenin durdurulması mües-
sesesinde tezahür etmektedir. Bilindiği üzere idari işlemlerin yürüt-
mesinin durdurulması; idare mahkemeleri tarafından görülmekte
olan davalarda, davacının talebi ve mahkemenin bu hususa ilişkin
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
vereceği karar ile mümkün olabilecektir. İdare mahkemeleri tarafın-
dan görülen davalarda “dava icrayı durdurmaz ilkesi” benimsenmiş,
sadece davanın açılmış olmasının işlemin yürürlüğünü durdurmaya-
cağı hükme alınmıştır.
(812) Oysa vergi uyuşmazlıklarında İYUK’un 27 nci maddesinin
dördüncü fıkrasında yer alan düzenleme ile tahsil edilmemiş ver-
gilerin tahsilat işlemleri dava açmakla durmaktadır. Zira vergilerin
ve diğer mali yükümlülüklerin tahsilatına ilişkin işlemler devletin
456 ÜSTÜN, Ümit Süleyman, Nasıl Bir Vergi Denetimi ve Vergi Yargısı, Beta Ya-
yıncılık, 2013, İstanbul, sf. 83.
457 Öğretide vergi yargılamasına hâkim olan ilkeler; kamuya yararlılık ilkesi, yazı-
lılık ilkesi, ekonomik yaklaşım ilkesi, delil serbestisi ilkesi, delillerin serbestçe
değerlendirilmesi ilkesi, usul ekonomisi ilkesi, resen araştırma ilkesi ve gizlilik
ilkesi olarak ifade edilmektedir. Bkz. İBİŞ, Recep, Vergi Yargılamasında Resen
Araştırma, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2013.
378