Page 50 - yargi-ozel-raporu
P. 50
eylemin suç olmaktan çıkarılması, soruşturma konusunun hukuki
ihtilaf teşkil etmesi, müşteki veya şüphelinin uzlaşması vb. örnek-
ler verilebilir. Ancak Cumhuriyet savcısının bu kararı kesin olmayıp
itiraza tabidir. Bu nedenle Cumhuriyet savcısı kovuşturmaya yer ol-
madığına dair kararı suçtan zarar gören ile şüpheliye bildirir; kararda
itiraz hakkı, süresi ve itiraz merciinin gösterilmesi gereklidir.
(39) Suçtan zarar gören, bu kararın tebliğinden itibaren on beş gün
içerisinde kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev
yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkim-
liğine itirazda bulunabilir. CMK’nın 173 üncü maddesinin dör- Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
düncü fıkrası gereğince, sulh ceza hâkimliğinin itirazı kabul etmesi
halinde, Cumhuriyet savcısı iddianame düzenleyerek dava açmak
durumundadır. İtirazın reddi halinde ise gerekçeli karar, Cumhuri-
yet başsavcılığına gönderilir; karar suçtan zarar görene ve şüpheliye
tebliğ edilir. Ancak CMK’nın 173 üncü maddesinin altıncı fıkrası
uyarınca; kovuşturmaya yer olmadığına dair karara ilişkin itirazın
reddi halinde, Cumhuriyet savcısının yeni delil bulunduğu iddiasıy-
la kamu davası açabilmesi, ancak itirazı reddeden sulh ceza hâkimli-
ğinin bu hususta yeniden karar vermesine bağlanmıştır.
(40) CMK’nın 171 inci maddesinde ise, Cumhuriyet savcısının
kamu davası açması hususundaki takdir yetkisi düzenlenmiştir. Buna
göre; Cumhuriyet savcısı cezayı kaldıran şahsi sebep olarak etkin piş-
manlık hükümlerinin uygulanmasını gerektiren koşulların veya şah-
sî cezasızlık sebebinin varlığının mevcut olduğunu tespit ettiğinde
kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verebilir. Cezayı kaldıran
şahsi sebep olarak etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasını ge-
rektiren koşullar ve şahsî cezasızlık sebebine ilişkin örneklerle açık-
lanmasında yarar bulunmaktadır. Cezayı kaldıran şahsi sebep olarak
etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanmasını gerektiren duruma
örnek olarak, TCK’nın 316 ncı maddesinin ikinci fıkrasında, amaç-
lanan suç işlenmeden veya anlaşma dolayısıyla soruşturmaya başlan-
madan önce ittifaktan çekilenlere ceza verilmeyeceği düzenlenmiştir.
Şahsî cezasızlık sebebinin uygulanmasını gerektiren duruma örnek
olarak, TCK’nın 167 nci maddesinde; mala karşı işlenen suçlarda
(yağma ve nitelikli yağma hariç olmak üzere hırsızlık, dolandırıcılık,
karşılıksız yararlanma vb. suçlarda) haklarında ayrılık kararı veril-
23