Page 548 - yargi-ozel-raporu
P. 548
rulabilmesi için CMK ve HMK’da gerekli değişikliklerin yapıl-
ması gerekmektedir. Tarafların salt yargılama giderlerinde yapı-
lan hatadan dolayı kararı temyiz etmesinin önüne geçilmesi ve
yargılama giderlerinde yapılan hataların kararı veren mahkeme
tarafından düzeltilebilmesi için kanun yolu olarak itiraz müesse-
sinin getirilerek Yargıtay’ın iş yükünün azaltılması sağlanabilir.
53- Ceza ve hukuk yargılama usulü, karmaşık olup, usul hüküm-
lerinin yanlış uygulanmasından kaynaklı temyizler de Yargıtay’ın iş
yükünü artırmaktadır.
Bu konuda, yorum ayrılıkları nedeniyle farklı uygulamalara yol
açan usul hükümlerinin, herkes tarafından kolayca anlaşılacak,
ihtilafa ve yoruma neden olmayacak şekilde basitleştirilmesi, ay-
rıca usul kanunlarında belirtilen sürelerin çeşitliliğinin azaltıl-
ması Yargıtay’ın iş yükünün azalmasında etkili olacaktır. Ayrıca
temyiz edilebilecek kararlar için miktar ve verilen ceza yönün-
den sınır getirilmesi, hak arama özgürlüğü ile bağdaşmayacağın-
dan (Sözleşmenin 14 üncü maddesinde yer alan “etkin başvuru
hakkı” önemli insan haklarından biri olarak düzenlenmiştir),
iş yükünün azaltılmasında çözüm olarak öngörülmese de isti-
naf mahkemelerinin faaliyete geçmesiyle bu sıkıntıların ortadan
kalkacağı değerlendirilmektedir
54- Yargıtay uygulamada sıklıkla, ilk derece mahkemelerinin kararla-
rına atıf yapmakla yetinmekte, temyiz sebeplerinin kabul veya ret ne-
denlerini yazmadan formül kararlar ile onama veya bozma kararları
vermektedir. İlk derece mahkemesi kararına basit atıf AİHM içtihat-
larına uygun olsa da, bu uygunluk, ilk derece mahkeme kararlarının
gerekçeli olması varsayımından hareketle benimsenmiştir. Özellikle
onama kararlarında, temyizde ileri sürülmüş temel hususların ince- Sonuç, Değerlendirme İle Sorunlara Yönelik Tespit ve Çözüm Önerileri
lenip incelenmediğinin ve hangi gerekçeyle uygun bulunmadığının
anlaşılamamasının önemli bir sorun olduğu ifade edilmektedir.
AİHM kararlarında da belirtildiği üzere, kanun yolu mahkeme-
lerinden, alt derece mahkemesinin kararının ve temyizde ileri
sürülmüş temel hususların incelenip açıklanarak onama ya da
bozma kararı verildiğinin gösterilmesi, onama ve bozma neden-
521