Page 557 - yargi-ozel-raporu

Bu tespitlerden hareketle, Mahkeme, içtihadını oluştururken
AİHM içtihatları yanında uluslararası uygulamalarda oldu-
ğu üzere kamusal-kişisel yarar dengesini ve ülke koşullarını da
gözetmesi gerektiğinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Onaylamamakla birlikte belki bu konuda da (yaşadıkları terör
olayları örneğinde olduğu gibi) Avrupa ülkeleri uygulamalarını
değerlendirmek yeterli olabilecektir.

74- AYM, olağan kanun yollarının tüketilmiş olması kaydıyla bi-
reysel başvuruları inceleyebilmektedir. Mahkemece verilen ve ka-
muoyunu çok uzun süre meşgul eden bazı kararlarda ise, bu husus
yok sayılmış veya esnetilmiştir. Mahkemenin diğer yargı organlarını
aşarak kendisine gelen başvurulara yönelik gösterdiği bu yaklaşım,
“Anayasa Mahkemesi ve diğerleri” gibi bir sonuca ulaşılmasına ne-
den olmaktadır.

Bu hususta mevzuat değişikliği yapılarak, bireysel başvuruların
kabul edilebilirlik şartlarının belirli ve sınırları titizlikle çizilmiş
esaslara bağlanması gerektiği değerlendirilmektedir.

75- AYM İçtüzüğünde, Mahkemenin bazı durumlarda “tedbir ka-
rarı”na hükmedebileceğine yer verilmiştir. Diğer usul kanunlarında
yer alan yürütmenin durdurulması veya ihtiyati tedbir usullerinin
bir benzeri mahiyetindeki “tedbir kararı”nın kapsamı ve şartları yo-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
ruma oldukça açıktır. Bu usul, sonuçları itibariyle sorun çıkarmaya
müsaittir.

Bu konuda, öncelikle bu usulün yeniden değerlendirilmesine ih-
tiyaç bulunmaktadır Bunun sınırları net ve anlaşılabilir şekilde
belirlenmeli, Mahkeme istisnai hallerde tedbir kararı verebilme-
lidir. Özellikle tahliye kararı vermemelidir. Bu durum, diğer de-
rece mahkemelerine karşı (Yargıtay, Danıştay dâhil) yetki aşımı-
dır. Bireysel başvuru usulünün ikincil mahiyette bir çözüm yolu
olması ve Mahkemenin yetkisini aşma eğiliminde bulunması göz
önünde tutulmalı ve tedbir kararının esas, usul ve sınırlarının
kanunda ayrıntısıyla belirlenmesi gerekmektedir.

- Mukayeseli Hukuk Bölümüne İlişkin Sorunlar, Tespit ve Çö-
züm Önerileri

530