Page 56 - yargi-ozel-raporu

ile uygulanan tedbirleri emrinde çalıştıkları Cumhuriyet savcısına
derhal bildirmek ve Cumhuriyet savcısının adliyeye ilişkin bütün
emirlerini gecikmeksizin yerine getirmekle yükümlüdür.

(54) Türk Ceza Adaleti Sisteminin Etkinliğinin Geliştirilmesi başlık-
lı AB/Avrupa Konseyi Ortak Programı kapsamında hazırlanan mü-
teaddit raporlar, adli kolluğun emniyet müdürüne tamamıyla bağlı
olduğu ve soruşturmaların polis tarafından oldukça bağımsız bir şe-
kilde yönetildiğini defalarca vurgulamıştır. CMK uyarınca, savcılar
soruşturmalarını tarafsız bir şekilde yürütmek, şüphelilerin hem le-
hine hem de aleyhine kanıt toplamak ve adli kolluğu bu doğrultuda Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
yönlendirmekle yükümlüdür.

(55) Bu noktada Avrupa Konseyince kabul edilen Rec (2000)19 sa-
24
yılı tavsiye kararında , kolluk soruşturmalarının savcı tarafından yü-
rütüldüğü ya da denetlendiği ülkelerde, Devlet, savcıların (a) özellikle
hangi vakaların öncelikle ele alınması gerektiği, kanıt aramakta kulla-
nılacak araçlar, kullanılacak personel, soruşturmaların süresi, savcılara
verilecek bilgiler, vb. suç politikası önceliklerinin etkin bir şekilde uygu-
lanması için kolluğa gerekli talimatları verebilmeleri, (b) talimatlarına
ve yasalara riayeti gözlemlemek için gerekli değerlendirme ve kontrolleri
yapabilmeleri ve (c) ihlalleri konusunda yaptırımlarda bulunmaları ya
da yaptırımlarda bulunmayı sağlamalarını teminen etkin önlemler al-
mak zorunda, olduğu belirtilmiştir.
(56) Avrupa ülkelerinde adli polis görevini yapanlar ile genel kolluk
hizmetinde bulunanlar ayrı kuruluşlar şeklinde teşkilatlandığı gibi,
aynı kuruluş içinde de yapılandırılanlar bulunmaktadır. Birinci du-
rumda, adli polisin İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğün-
den ayrılıp Adalet Bakanlığı teşkilatında örgütlenmesi gerekir. Bu
şekilde bir teşkilatlanma Belçika’da mevcuttur. Belçika’daki uygula-
25
maya yönelik eleştiriler ise şu şekilde sıralanmaktadır:

- Adli polisin iyi eğitilen personel içinden alınmaması,

24 Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 6 Ekim 2000 tarihli, Rec (2000) 19
sayılı ve “Ceza Adaleti Sisteminde Savcılığın Rolü” başlıklı Tavsiye Kararı.
25 ÇOLAK, Haluk, Kolluk Teşkilatı ve Adli Kolluk, http://www.sayistay.gov.tr/
dergi/icerik/der28m7.pdf, sf. 88 vd (Erişim Tarihi: 09/03/2016)

29