Page 294 - 2017-yıllık-rapor-SON-PDF

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Bu tür başvuruların dışında yer alan disiplin cezaları ile ilgili olarak yapılan
başvurularda başvuranların, verilen disiplin cezalarının gerekçelerinin açık ve somut
bir şekilde kendilerine bildirilmemesi sebebiyle savunma haklarını etkin bir şekilde
kullanamadıkları, verilen cezanın mevzuata göre yersiz olduğu, ceza verme yetkisinin
zamanaşımına uğradığı ve benzeri gerekçeleri ifade etmekte oldukları görülmektedir.

Kurumumuzca yapılan incelemelerde, önce başvuru sahibinin içinde bulunduğu
hukuki statü itibarıyla sahip olduğu haklar, Kurumumuzdan talep ettiği işlem ve/
veya eylem, idarenin başvuru konusu olay hakkındaki hukuki gerekçe ve açıklamaları
arasındaki haklar temelindeki denge sağlanmaya çalışılmaktadır.

İdare ve birey/birey gruplarına eşit ve adil savunma hakkı tanınması sonrasında,
inceleme ve araştırma derinleştirilmekte ve başvuru konusu olay ‘usul’ ve ‘esas’ eksenleri
temelinde ele alınmakta ve öncelikle verilen disiplin cezasında, idarenin uygulamasında
kanunda gösterilmiş usul ilkelerine riayet edip etmediği değerlendirilmektedir.
Örneğin, idarenin cezaya konu olayı araştırmak için oluşturduğu komisyonunun
hukuka uygun olarak adil ve nesnel bir değerlendirme yapabilecek üyelerden teşekkül
edip etmediği, cezanın mevzuatta gösterilen makam tarafından verilip verilmediği,
disiplin cezasına matuf bireye atfedildiği disiplin suçu için bu suça uygulanacak
müeyyideler ile itiraz usul ve süresinin bildirilip bildirilmediği gibi kişinin savunma
hakkını doğrudan etkileyebilecek hususlar, usule ilişkin incelemede ele alınmaktadır.

İdarece disiplin cezasının verilmesi sürecinde idarece usul kurallarına uygun işlem
yapılıp yapılmadığının Kurumumuzca titizlikle incelenmesinin sebebi, usule ilişkin
eksiklik ve hataların adil savunma hakkı ihlalini doğurabilecek nitelikle olmasından
kaynaklanmaktadır.

Disiplin cezalarının incelenmesinde öne çıkan başka bir önemli husus ise işlemleri
yerine getirmekle yükümlü makamdaki kişi/kişilerin mevzuatta öngörülen sürelere
riayet etmesidir. Kurumumuzca yapılan incelemelerde mevzuatta öngörülen süreler
değerlendirilirken sürelerinin hak düşürücü veya idarenin işleyişini hızlandırmak
şeklindeki niteliği göz önünde bulundurularak somut olayın özelliğine göre
değerlendirme yapılmaktadır.

Usule ilişkin olarak, başvuru sahibinin başta savunma hakkı olmak üzere diğer
haklarını da zedeleyebilecek bir hukuka aykırılık bulunmadığı hallerde, başvuru
konusu disiplin cezasının esası incelenmektedir. Burada, cezayı gerektirecek bir işlem
veya eylemin meydana gelip gelmediği, gelmiş olması halinde ise fiilin gerektirdiği
cezanın verilip verilmediği irdelenmektedir.

Kurumuza yapılan sayılı başvuruda başvuran borçlarını kasten ödemeyerek hakkında
yasal yollara başvurulmasına neden olmasından bahisle tarafına verilen Uyarma

294 2017 YILLIK RAPOR