Page 443 - kdk_yillik_rapor2018

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

6.14.2 Kira Yardımı

Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir ve herkes, sağlıklı ve dengeli
bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Anayasanın 5 inci maddesi “Devletin temel
amaç ve görevleri, kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet
ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri
kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları
hazırlamaya çalışmaktır.” düzenlemesi ile sosyal devletin sağlanmasında devlete bir
takım yükümlülükler getirmiştir. Çevreyi geliştirme, sağlığını koruma, kirlenmesini
önleme, sağlıklı ve düzenli kentleşmenin sağlanması, şehirlerin özellikleri, çevre
şartlarını gözeterek bir planlama çerçevesinde, konut ihtiyaçlarını karşılayacak tedbirleri
almak da bu yükümlülüklerden bir kaçıdır.

Söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla bu kapsamda çıkarılan 6306
sayılı Kanunun gerekçesinde de; “…kanun sayesinde, başta deprem olmak üzere tabii
afetler sebebiyle meydana gelmesi kuvvetle muhtemel can ve mal kayıplarının önleneceği,
mülkiyet haklarına saygılı, sağlıklı ve düzenli yerleşme, daha az maliyet ile en fazla sosyal
faydanın temin edilmesi, kaynakların planlı, sağlıklı ve verimli kullanılması ilkelerinin
hayata geçirilmesinin mümkün olacağı; Anılan gerekçede, afet riski altında olduğu kabul
edilen yerlerde buralardaki meskenlerin, işyerlerinin ve sanayi tesislerinin yeni alanlara
nakledilmesi sayesinde, yerleşme ve yapı emniyeti temin edileceği ve muhtemel can ve mal
kayıpları ile iktisadi ve sosyal diğer zararların en aza indirilmesinin mümkün olacağı;
ayrıca, hali hazırda yaşanabilirlikten uzak, köhnemiş, can ve mal emniyeti
bakımından riskli ve görüntü itibari ile de çirkin olan yapılaşmaların ortadan
kaldırılabileceği, estetik yapılar inşa edileceği ve halkın daha sıhhatli ve emniyetli
şartlar altında ikametinin temin edileceği; … “yara sarma” değil de “yara almama”
anlayışına dayalı olduğu böylece Anayasadaki “sosyal hukuk devleti” ilkesinin
hayata geçirilmesi için önemli ve etkili bir adım atılması temin edildiği…”
hususlarına yer verilerek bu tür yükümlülüklerin sosyal devlet ilkesi gereği olduğunun
altı çizilmiştir.

6306 sayılı Kanun ile birlikte riskli alan içinde veya dışında olup da ekonomik ömrünü
tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve teknik
verilere dayanılarak tespit edilen riskli yapılar, standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli
yaşama çevrelerini teşkil edecek şekilde iyileştirilmeye ve yenilenmeye çalışılmaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da riskli olarak tespit edilen yapılardaki hak sahiplerinin
bu iyileştirme ve yenilenme sürecinde oluşabilecek mağduriyetlerinin önlenmesi
amacıyla kira yardımı adıyla kişilere finansal destek sağlamaktadır. Bu durum Çevre
ve Şehircilik Bakanlığının 29/06/2018 tarihli, E.111121 sayılı yazısında da;” Kira
Yardımı, Bakanlığımızca mevzuatta istenilen şartların mevcudiyeti halinde hibe olarak
yapılmakta olup hiçbir suretle kazanılmış hak olarak değerIendirilemeyecektir.” şeklinde
belirtilmiştir. Söz konusu kira yardımı hususundaki iş ve işlemler, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığının 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında

442 2018 YILLIK RAPOR