Page 414 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Kanununun “Belediyenin gelirleri” başlıklı 59 uncu maddesi çerçevesinde elde edilen
gelirler ile belediyelere merkezi bütçeden yapılan transferler oluşturmaktadır.

Belediyelerce doğrudan toplanan vergiler, ilan ve reklam vergisi, eğlence vergisi,
haberleşme vergisi, elektrik ve havagazı tüketim vergisi, yangın sigorta vergisi ile çevre
temizlik vergisi iken belediyelerin tahsil ettiği harçlar, işgal harcı, tatil günleri çalışma
harcı, kaynak suları harcı, tellallık harcı, hayvan kesimi muayene ve denetim harcı,
ölçü ve tartı aletleri muayene harcı, bina inşaat harcı, kayıt ve suret harcı, imar ile ilgili
harçlar (parselasyon harcı, ifraz ve tevhit harcı, plan ve proje tasdik harcı, yapı kullanma
izni harcı ve zemin açma izni harcı), işyeri açma izin harcı, muayene, ruhsat ve rapor
harcı ve sağlık belgesi harçlarından oluşmaktadır. Yine belediyeler, altyapı hizmetleri
karşılığında yol harcamalarına katılma payı, kanalizasyon harcamalarına katılma payı ve
su tesisleri harcamalarına katılma payı adı altında bedeller tahsil etmektedir.

Bir diğer mahalli idare olan il özel idarelerinin gelirleri ise, 5302 sayılı İl Özel İdaresi
Kanununun 42 nci maddesinde sayılanlardan oluşmaktadır. Bu gelirler, kanunlarla
gösterilen işyeri açma ve çalışma ruhsat harcı, kaynak suları harcı, iskele resmi, çeltik
resmi, taş ocakları resim ve harçları ve maden ocağı ruhsat harcı gibi il özel idaresi vergi,
resim, harç, katılma payları ile 3194 sayılı İmar Kanunu gereğince tahsili öngörülen
gelirler (harçlar), genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılacak paylar, genel ve özel bütçeli
idarelerden yapılacak ödemeler, taşınır ve taşınmaz malların kira, satış ve başka suretle
değerlendirilmesinden elde edilecek gelirler, il genel meclisi tarafından belirlenecek
tarifelere göre tahsil edilecek hizmet karşılığı ücretler, faiz ve ceza gelirleri, bağışlar, her
türlü girişim, iştirak ve faaliyetler karşılığında sağlanacak gelirler ile diğer gelirlerden
oluşmaktadır.

Bu alanda Kurumumuza yapılan başvurular ağırlıklı olarak belediyelerce tahsil
edilen emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, yol harcamalarına katılma payı, su tesis
harcamalarına katılma payı ve kanalizasyon harcamalarına katılma payı ile belediyeler
tarafından ilgili mevzuat kapsamında haksız yere kesildiği iddia edilen para cezalarının
iptali konularında toplanmaktadır.

8.12.5.1. Emlak Vergisi Uygulamasına İtiraz

Belediyelerce uygulanan emlak vergileri, geçmiş yıllarda olduğu gibi 2019 yılında
da yine Kurumumuza sıklıkla şikâyet edilmiştir. Bu kapsamda yapılan başvurular
özellikle, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesi uyarınca gelirinin farklı
2
değerlendirilmesi, ikamet etmekte oldukları konutun 200 m ’yi geçmemesi sebebiyle
vergi muafiyeti söz konusu olmasına rağmen belediye tarafından konutun alanının
farklı değerlendirilmesi, arazi kapsamındaki taşınmazın arsa kabul edilerek yüksek
oranda vergilendirilmesi, imar planında okul, yol, meydan, park, otopark, çocuk
bahçesi, yeşil alan, ibadet yeri, karakol ve mezarlık alanı gibi alanlara ayrılan ancak
yıllardır ilgili idarelerce kamulaştırma yapılmaması ya da aynı nitelikte (trampa) parsel

2019 YILLIK RAPOR 413