Page 125 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

İdare tarafından her ne kadar bayi kontrolörü unvanlı personel ile memur unvanlı
personel arasında yapılan iş ve kadro ücreti bakımından bir fark bulunmadığı
iddia edilmiş olsa da Spor Toto Teşkilat Başkanlığı Görev, Yetki ve Sorumluluk
Yönetmelik’inde Teşkilat Başkanlığının spora dayalı bahis ve şans oyunlarına yönelik
mevzuata aykırı iş ve eylemlerin önlenmesi için gerekli denetimleri yapmak ve tedbirleri
almak esas amaçlarına ilişkin görev ve sorumlulukların bayi kontrolörlüğü şube
müdürlüğü kontrolörleri tarafından yerine getirildiği; bununla birlikte yürürlükteki
toplu iş sözleşmesinin Teşkilat Başkanlığına verdiği yetki doğrultusunda fiilen bayi
denetiminde bulunmaları durumunda unvanlı personel olarak nitelendirilen bayi
kontrolörlerine görev tazminatı ödendiği tespit edilmiştir.
Dolayısıyla, başvuranın görev değişikliğinden önce ve sonraki durumu arasında gerek
yapılan işin niteliği gerekse de başvurana ödenen görev tazminatı, mali hakları açısından
başvuranın zararına bir durum oluştuğu ve kişinin bayi kontrolörlüğünden büro
memurluğuna görevlendirildiği işlemin işin niteliğinde esas değişikliğe neden olduğu
anlaşılmıştır.
Diğer taraftan her ne kadar, hizmet sözleşmesinde, personelin idare tarafından yapılan
her türlü tasarrufları peşinen kabul ettiği hususu görev ve unvan değişikliğinin gerekçesi
olarak idare tarafından gerekçe olarak sunulmuş olsa da, Türk Borçlar Kanunu ve
4857 sayılı İş Kanunu’nun amir hükümlerine göre tarafların sözleşmenin içeriğini
belirleyebilme serbestliğine belirli sınırlamalar getirildiği görülmektedir. Buna göre iş
sözleşmesinin içeriği, emredici hukuk kurallarına aykırı olmamalıdır. Halbuki, idare
tarafından Kurumumuza iletilen İş Sözleşmesi hükümleri gerekçe gösterilerek ve 4857
sayılı Kanuna uygun olmayan bir şekilde esaslı iş değişikliği niteliğinde gerçekleştirildiği
tespit edilmiştir.
Kurumumuz tarafından yapılan değerlendirme neticesinde; başvuran hakkında yapılan
işlemin 4857 sayılı İş Kanunu’nda düzenlenen hüküm gereği esaslı iş değişikliği
niteliğinde olduğu değerlendirildiğinden, yapılan işlemin hukuka uygun tesis edilmediği,
sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Ayrıca iyi yönetim ilkeleri kapsamında konu ele alındığında; işin niteliğinde yapılan
esaslı değişiklik işlemlerinin, işveren tarafından dürüstlük kuralına uygun biçimde
kullanılması gerekmektedir. Başvuranın bayi kontrolörlüğü görev tazminatı alacaklarının
tahsili davası açtığı tarihlerde idare tarafından başvuranın görev yerinin değiştirilmesi
işleminde “dürüstlük” kuralına uygun davranmadığı, tespit edilerek idarenin bundan
sonra bahse konu ilkeye uygun davranması önerilmiştir.
Sonuç olarak, başvuran hakkında yapılan işlemin esaslı iş değişikliği niteliğinde olduğu;
idare tarafından başvuranın fiilen başka bir hizmette çalıştırılmasına ilişkin zorunlu
şartların oluştuğuna dair bir gerekçenin sunulamadığı; aksine bayi kontrolörlüğü görev
tazminatı alacaklarına ilişkin taraflar arasında arabuluculuk sürecinin yürütüldüğü
ve akabinde başvuranın alacakların tahsili davası açtığı tarihlerde, idare tarafından

124 2022 YILLIK RAPOR