Page 163 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Bilindiği üzere, ceza infaz kurumları ile tutukevleri işyurtlarındaki kantinlerde,
konsinye satış uygulaması yapılmaktadır. Konsinye satış sözleşmesinin yapılmasının
temel amacı, hükümlü ve tutuklular ile kantinlerden yararlanan diğer kişilerin
ihtiyaçlarının kamu maliyetine yük getirmeden sağlanmasıdır. Konsinye satış sözleşmesi
kapsamında bırakılan ürünlerin mülkiyeti satış işlemi gerçekleşene kadar bu ürünü satış
birimine bırakan konsinyatör firmaya aittir. Bu ürünün satılamaması veya raf ömrünü
doldurması durumunda konsinyatör firma tarafından iade alınmaktadır.
Ceza infaz kurumları ile tutukevleri iç kantin, dış kantin, adliye kantini, satış yerleri
ve diğer satış yapılan ünitelerinde gerçekleştirilecek olan konsinye satış işlemlerinde
uygulanacak usul ve esasların belirlenmesi ile uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütlerin
giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla 01.11.2018 tarihli Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları
Kurumu Konsinye Satış İşlemlerine Yönelik Yönetmelik hükümleri uygulanmaktadır.

Anılan Yönetmelikte konsinye sisteminde ürün çeşitliliğinin sağlanması ve satış
fiyatlarının belirlenmesi, takibi ve değiştirilmesinde ayrıntılı düzenlemelere yer verildiği
görülmektedir. Yönetmelik’in 4'üncü maddesinin 12’nci fıkrasında, kantinlerde,
konsinye satış sözleşmelerine konu olan ürün veya ürün gruplarında üçten az olmamak
üzere belirli sayıda marka olmasına yönelik sınırlama yapılabileceği; 21’inci fıkrasında,
konsinyatör firma ve kantinde görevli personel, satış istatistiklerini dikkate alarak yeterli
miktarda ürünün kantinde bulunmasını sağlayacakları, hüküm altına alınmıştır. Bu
hususta İdare tarafından; Konsinye sistemde satışa konu ürünlerin nihai satış fiyatının,
ulusal düzeyde faaliyet gösteren zincir mağazalardan daha düşük olmasının sağlanmaya
çalışıldığı, bu şekilde de ceza infaz kurumlarında satışa sunulan ürünlerin çeşit ve
fiyatlarının aynı olmasının hedeflendiği ifade edilmektedir.

Bu çerçevede, ceza infaz kurumundan KDK’ya iletilen bir başvuruda; kantindeki
fiyatların, dışarıdaki perakende fiyatlardan yüksek olduğunu, kantinde ürün çeşitliliği
bulunmadığını, tek tip ürün sunulup sabit ürün satın alınmasının sağlandığı iddia
edilmiştir.

Yapılan incelemede, fiyat farklılığının olup olmadığının tespiti amacıyla, İdareden
temin edilen Şubat 2022-Ağustos 2022 aylarına ait kantin satış listelerinin bu başta
gıda ve hijyen malzemesi olmak üzere muhtelif ürünler üzerinden dış piyasa fiyatları ile
karşılaştırılması yapılmıştır. Sonucunda da kantindeki konsinye ürün satış fiyatlarının
taze meyve ve sebzede ortalama hal fiyatlarına yakın olduğu, temizlik ve sair ürünlerin
de dış piyasada faaliyet gösteren zincir mağazalardaki ortalama fiyatlarda olduğu
anlaşılmıştır. (karşılaştırma işlemi market fiyatlarını karşılaştıran www.akakce.com
sitesinden ve hal fiyatlarını gösteren hal.gov.tr adresinden yapılmıştır.) Bu kapsamda,
kantinlerde “dışarıdaki perakende fiyatlardan yüksek fiyata satış yapıldığı” iddiası yerinde
görülmemiştir.

162 2022 YILLIK RAPOR