Page 330 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

zira 4706 sayılı Kanun uyarınca öncelikli alım hakkına sahip olan kişilerin yalnızca
ihale veya satış bedelini ödemeleri gerektiği, bunun haricinde satış ve devir işlemleri
için kesinlikle vergi, resim, harç veya başka bir isimle ilave bir tutar istenilemeyeceği,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Döner Sermayesi İşletmesi Yönetmeliği uyarınca,
İşletmenin kendisi tarafından üretilen mal ve hizmetlerden gelir temin edebileceği;
hazine taşınmazlarının satış işlemlerinde herhangi bir maliyete katlanmayan ve konu
ile ilgili herhangi bir faaliyeti ve görevi bulunmayan Döner Sermaye İşletmesine bu
şekilde gelir sağlanmasının, Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesi’nin 122’nci maddesine ve mezkûr Yönetmelik’in 8’inci maddesine
açıkça aykırı olduğu, 385 sıra numaralı Milli Emlak Genel Tebliği’nde söz konusu
işlemlerde ihale bedeli dışında herhangi bir ücret alınabileceğine yönelik düzenleme
bulunmadığı, ayrıca mezkûr Tebliğ’in 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında, kamu
konutlarının satış işlemleri sırasında yapılan masraflara esas olmak üzere, bu konutların
satış bedelinin yüzde beşinin genel bütçenin “lojman satış geliri” hesabına gelir
olarak kaydedileceğinin açıkça belirtildiği, bunun Anayasa’nın 73’üncü maddesine de
açıkça aykırılık teşkil ettiği ifade edilerek tahsil edilen söz konusu bedelin iadesinin
sağlanması talep edilmektedir. Yapılan incelemede, kamu konutlarının satışına ilişkin
her türlü iş ve işlemlerin yürütülmesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğünün yetkili olduğu, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı
Kararnamesi’nin 122’nci maddesinde Bakanlığın döner sermaye kurmaya yetkili
olduğu, döner sermaye işletmelerinin görevleri, gelirleri, işleyişi ve denetimi ile diğer
hususların yönetmelikle düzenleneceğinin hüküm altına alındığı, buna mukabil
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Döner Sermaye Yönetmeliği’nin 7’nci
maddesinde, “Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen faaliyetlere katkı
sağlamak” hususunun İşletmenin faaliyetleri arasında sayıldığı ve aynı Yönetmelik’in
8’inci maddesinde, İşletmenin gelirleri arasında, 7’nci maddede sayılan faaliyetlerle
ilgili her türlü mal ve hizmet satış gelirlerinin de yer alacağının açıkça belirtildiği,
Milli Emlak Genel Müdürlüğünün, söz konusu kamu konutlarının satışına ilişkin tüm
iş ve işlemlerin yürütülmesinde görevli ve yetkili kılındığı, anılan işlemlerin, İdarece
yürütülmesi gerekli asli ve sürekli kamu hizmetlerinin yanında önemli ölçüde iş yüküne
sebep olabileceği ve bu bağlamda münhasıran bu işlemleri yürütmek üzere personel
görevlendirilmesinin gerekebileceği, ayrıca İdare tarafından getirilen açıklamalarda da
belirtildiği üzere söz konusu satış işlemlerinin yürütülmesinde Döner Sermaye İşletmesi
Müdürlüğünün katkılarından istifade edildiği gibi hususlar birlikte gözetildiğinde;
gerçekleştirilen hizmetlere karşılık olarak döner sermaye işlem bedeli talep edilmesinde
ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık tespit edilememiştir. Diğer yandan, mezkûr
Yönetmelik hükümlerine dayanılarak döner sermaye işlem bedeli tahsil edilmesinin,
Anayasa’nın “vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur,
değiştirilir veya kaldırılır” hükmünü haiz 73’üncü maddesine aykırılık teşkil edeceği
hususu ile ilgili olarak Anayasa Mahkemesinin 27.09.2012 tarihli ve E.2011/16,
K:2012/129 sayılı kararında, mezkûr 73’üncü madde hükmünde geçen “benzeri

2022 YILLIK RAPOR 329