Page 172 - KDK-2016-YILLIK-RAPORU

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

şekilde alınması hususuna aykırılık teşkil etmekte ve vatandaşların idareye olan
inancını da sarsmaktadır.
İdarenin şikâyetçilerin 30 yılın üzerindeki çalışma yılları için emekli ikramiyesi
verilmesi yönündeki taleplerini, Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarının geriye
yürümeyeceği gerekçesiyle reddettiği anlaşılmıştır. Doktrinde ve yargı kararlarında
yer alan tartışmalar neticesinde, somut olayın özelliğine göre, adaletin sağlanması
için, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürüyebilmesinin mümkün olduğu
değerlendirmesine ulaşılmıştır. Anayasanın 153 üncü maddesinde hüküm altına
alınan “iptal kararlarının geriye yürümeyeceği” kuralı, idarece şikâyete konu işleme
gerekçe gösterilmiş ise de anılan hükmün burada uygulanması mümkün olmamaktadır.
Şikâyete konu uyuşmazlığı, hakkaniyet ilkesi ve sosyal devlet anlayışı çerçevesinde
yorumlamak yerine, Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümezliği kuralı
çerçevesinden yorumlamakla, önceden emekli olanlar ile bu Karardan sonra emekli
olanlar arasında eşitlik ilkesinin yeniden ihlal edileceği ve bu durumun da sosyal
güvenlik hakkına, hukuk devleti, eşitlik ve adalet ilkeleri ile hakkaniyete aykırılık
oluşturacağı açıktır.

Diğer taraftan, idarenin 30 yılın üzerindeki emeklilik ikramiyelerinin ödenmesi
taleplerini reddetmesi yönündeki tutumu ve bunun üzerine talep sahiplerinin
haklarına kavuşmak üzere her birinin yargıya başvurduğunu ve söz konusu taleplerin
başvurucular lehine sonuçlandığı ve ayrıca başvuranların sayısı da göz önüne
alındığında, ciddi bir yargılama iş yükü ve masrafının ortaya çıkacağı öngörülmektedir.
Dolayısıyla 30 yılın üzerinde hizmeti bulunan ve Anayasa Mahkemesinin iptal 171
kararının yürürlüğe girmesinden önce emekli olmuş şikâyetçilerin, yargı yoluna
başvurmalarının önüne geçmek amacı ile 30 yılın üzerindeki hizmet süreleri için
emekli ikramiyelerinin ödenmesine yönelik işlem tesis edilmesinin daha faydalı
olacağı değerlendirilmektedir.

Şikâyet konusu emeklilik ikramiyelerinin hesaplanması hususunda ise Kurumumuzun
SGK Başkanlığına yönelik 09/10/2013 tarih ve 2013/42 sayılı Tavsiye Kararında da
ifade edildiği üzere; şikâyetçiler için 30 yılın üzerindeki emeklilik ikramiyelerinin
hesaplanmasında, emekli olunan ilgili yılların katsayıları ile emekli ikramiyesinin
hesaplamasının ardından, yıllar içerisindeki enflasyon oranları dikkate alınarak
paranın alım gücünde oluşan değer kaybının belirlenmesi ve Tüketici Fiyatları
Endeksi (TÜFE) ve benzeri parametreler kullanarak söz konusu tutarın ödeme
yapılacak tarihteki alım gücüne denkleştirilmesi beklenmektedir.

Emekli ikramiyelerinin ödenmesinde SGK’nın aracılık fonksiyonunu yerine getiriyor
olduğu ve ödemelerin sadece anılan idarenin bütçe imkânlarında ve tasarrufunda

YILLIK RAPOR 2016