Page 226 - KDK-2016-YILLIK-RAPORU

KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

maddesi ile güvence altına alınmıştır. Bu hakka getirilecek sınırlandırmalar ise yine
aynı maddede sayılmıştır. Benzer düzenlemelere Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
(AİHS) 1 No.lu Ek Protokolde de yer verilmiştir.

AİHM, Anayasa Mahkemesi ile diğer Yüksek Mahkeme kararları incelendiğinde;
kamulaştırılan taşınmazların uzun yıllar boyunca kamulaştırmayla izlenen amaçlar
doğrultusunda hiç kullanılmadığı, kamu yararına uygun projelerin uygulanmadığı
ve uygulanmasının da muhtemel görülmediği durumlara ve daha çok somut
durumda kamulaştırmasız el atma ve kullanılmadan elde tutulmasından kaynaklı
uyuşmazlıklarda şikâyetçiler lehine karar verildiği anlaşılmaktadır.

Konuya ilişkin Kurumumuza başvuruda bulunan şikâyetçi, Elazığ İli Merkez İlçesi
Aşağıdemirtaş Köyünde bulunan üstsoylarına ait 75-182-232-479-448-430-416-
410-302-480-406-355-423-234-298-408-420-447ve 499 numaralı kök parsellerin,
Atatürk Üniversitesi kurulması amacıyla, Elazığ İl Milli Eğitim Müdürlüğü
tarafından 07/01/1954 tarihinde kamulaştırma kararı alındığını, malikler tarafından
tapu idaresi nezdinde rızaen ferağ verildiğini, ancak Üniversitenin Elazığ’da değil,
Erzurum’da kurulduğunu, bunun üzerine anılan taşınmazların 1971 yılında Elazığ’da
kurulan Fırat Üniversitesine tahsis edildiğini; fakat bu üniversitenin de bu arazilerde
kurulmadığını belirterek, söz konusu arazilerde kamulaştırma amacının ortadan
kalktığından bahisle, kamulaştırmanın yasallığını kaybetmiş olduğunu iddia ederek
kamulaştırma nedeniyle taşınmazların bedelinin ödendiği zamanki bedelin kanuni
faiziyle bugüne getirilerek bu bedelin bugünkü rayiç değer ile arasındaki farkın
karşılaştırılarak aradaki farkın tarafına ödenmesi veya şikâyet dosyasında emsal 225
gösterilen 15/10/1963 tarih 963/633 E. 963/750 K. sayılı karar doğrultusunda
tespit edilen 55 kuruşluk artış üzerinden hesaplanan meblağın kanuni faiziyle
ödenmesi hususunda Maliye Bakanlığına (Milli Emlak Genel Müdürlüğü) tavsiyede
bulunulmasını talep etmiştir.

Yapılan inceleme ve araştırma neticesinde, kamulaştırmanın yapıldığı tarih ve
malikin geri alma hakkına ilişkin süreler bakımından hak düşürücü sürenin geçtiği
ve mülkiyet hakkına ilişkin hükümlerin ihlal edilmediği sonucuna varılmıştır. 65
6.1.16.2. Kamulaştırma Bedelinin Ödenmesi

Anayasa’nın 35 nci maddesinde mülkiyet hakkına getirilecek sınırlamaların kamu
yararı amacıyla ve kanunla yapılması gerektiği hüküm altına alınırken, (1) No.lu
Protokolün 1 inci maddesi mülkiyetten yoksun bırakmanın kamu yararıyla, yasada
öngörülen koşullarla ve uluslararası sözleşmelere uygun olarak yapılabileceğini

65 2015/5518 şikâyet numaralı başvuru için verilen 23/05/2016 tarihli Ret Kararı.

YILLIK RAPOR 2016