Page 67 - KDK
P. 67
karşılamaya yönelik resmî mekanizmalar öngörmüştür. Anayasa’nın
136 ncı maddesi, Diyanet İşleri Başkanlığını “laiklik ilkesi doğrultu-
sunda “özel kanununda gösterilen görevleri yerine getirmek üzere, ge-
nel idare içinde yer alan bir anayasal kurum olarak tanımlamıştır.
14.4) Laikliğin genel tanımının devletin vatandaşlarıyla olan iliş-
kilerinde inançlara göre ayrım yapmaması, yönetimde ise vatandaş-
larının mensubu olduğu dinler ve inançlar karşısında tarafsız olması
şeklinde yapılması, laiklik ilkesinin uygulanması aşamasında vatan-
daşlar arasında eşitliğin ve tarafsızlığın hangi ölçüde sağlanabileceği
hususunda tartışmalara ve herkes tarafından kabul edilebilecek bir
tanımlamanın yapılamamasına neden olmaktadır.
14.5) Bununla birlikte laiklik ilkesinin; devletlerin, vatandaşları-
nın mensubu olduğu din veya inançlar ile birlikte, zamanın getirdiği
toplumsal gereklikler ve bunlara bağlı olarak şekillenen siyasal tercih-
lere göre yorumlanması/uygulanması, devletlerin lâiklik ilkesi anlayış-
larını etkilemekte ve birbirlerinden farklılaşmasına neden olmaktadır.
14.6) Anayasa Mahkemesi’nin, Kararın 12.5 no.lu paragrafında
değinilen kararında; laiklik ilkesinin uygulanmasına ilişkin olarak,
“Türkiye’de lâiklik ilkesinin uygulanması, rejimleri değişik kimi batı-
lı ülkelerdeki lâiklik uygulamalarından farklıdır. Lâiklik ilkesinin, her
ülkenin içinde bulunduğu koşullarla her dinin özelliklerinden esinlen-
mesi, bu koşullarla özellikler arasındaki uyum ya da uyumsuzlukların
lâiklik anlayışına da yansıyarak değişik nitelikleri ve uygulamaları or-
taya çıkarması doğaldır. “tespitine yer vermiştir.
14.7) Laiklik ilkesinin kabul edildiği devlet sistemlerinin temelin-
de din, inanç ve ibadet hürriyetini tüm yurttaşlara, aralarında ayrım
gözetmeksizin eşit biçimde tanıyan ve taraf tutmayan bir anlayışın ol-
ması esastır.
14.8) Bu bağlamda, din ve inanç hürriyeti, kamu düzenini bozma-
dığı ve başkalarının inanç ve ibadet hürriyetini kısıtlamadığı sürece
kişinin mensubu olduğu dinin gereklerini yerine getirmek için; ibadet
yerleri açması, ibadetlerini özgürce bireysel veya topluca yerine getir-
mesi, dini eğitim alması vb. taleplerinin din ve inanç hürriyeti kapsa-
mında değerlendirilmesi ve bu hakların güvence altına alınması gerek-
mektedir.
62 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU