Page 728 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

ekonomik ve sosyal engellerin kaldırılması devletin temel görevleri
arasında sayılmıştır. Sosyal devlet, sosyal adaletin, sosyal refahın ve
sosyal güvenliğin gerçekleşmesini sağlayan devlettir. Sosyal devletin
somut göstergelerinden biri olan sosyal güvenlik hakkının yer aldığı
Anayasanın 60 ıncı maddesinde, herkesin sosyal güvenlik hakkına sa-
hip olduğu, Devletin bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alacağı
ve teşkilatı kuracağı ifade edilmiştir. Buna göre, sosyal güvenlik herkes
için bir hak ve bunu gerçekleştirmek ise Devlet için bir görevdir. Ana-
yasanın 60 ıncı maddesinin gerekçesinde de sosyal güvenlik hakkının,
çalışanların yarını ve güvencesi olduğu belirtilmiştir.

31. Emekli ikramiyesi ödemelerine ilişkin esaslar, 5434 sayılı Tür-
kiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 89 uncu maddesinde
düzenlenmiştir. Buna göre hizmet sürelerinin tamamı Kanunun ve/
veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun
geçici 4 üncü maddesi kapsamında geçenlerden emekli, adi malullük
veya vazife malullüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan
asker ve sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için aylık bağ-
lamaya esas tutarın bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilmektedir.
Emekli ikramiyesi ödemelerine ilişkin esaslar, sosyal güvenlik
hukukunu oluşturan düzenlemeler arasında yer alan Emekli
Sandığı Kanununda düzenlenmesi sebebiyle, emekli ikramiyesi
sosyal güvenlik hakkı kapsamında değerlendirilmektedir. Zira
Anayasa Mahkemesinin şikâyete konu edilen iptal Kararında
da emekli ikramiyesinin; emeklilik, yaşlılık ya da malullük ay-
lığı almaya hak kazanan kamu çalışanlarına çalışma hayatın-
da istikrar ve devamlılığı sağlamak amacıyla ve sosyal devlet
ilkesi gereğince yapılan bir ödeme türü olduğu, Anayasanın
60 ıncı maddesinde öngörülen sosyal güvenlik hakkı kapsamı
içerisinde olduğu ifade edilmiştir. Bu anlamda, İdarenin, 30 yılın
üzerindeki hizmet süresine ilişkin emeklilik ikramiyelerinin ödenmesi
durumunda hesaplanan maliyetin Sosyal Güvenlik Kurumunun bütçe-
sine büyük bir yük getireceği, bu nedenle Karara ilişkin muhtemel
maliyetin bütçe olanakları çerçevesinde karşılanmasının müm-
kün görülmediği yönündeki açıklamasının, sosyal devlet ilkesi
ile bağdaşmayacağı değerlendirilmektedir.

32. Sosyal devlet ilkesi gereğince idarenin işlemleri, kişilerin asgari
hayat düzeyini ve sosyal adaleti sağlamaya yönelik olmalıdır. İdarenin,

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 727