Page 755 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2

karar verilmesini istediği, dava dilekçesine göre, aylık bağlama isteminin
bulunmadığı dosyadaki bilgi ve belgelerden açıkça anlaşılmaktadır.
Yerel mahkeme ile özel daire arasındaki uyuşmazlık, Türk uy-
ruklu sigortalının, Almanya’daki çalışma, Türkiye’deki ilk sigor-
talılık tarihinden önceye isabet ediyorsa ve sigortalı, sözü edilen
ülkedeki çalışmalarına ait primleri geri almak suretiyle oradaki
hizmetlerini tasfiye etmişse Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 108.
ve Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Federal Cumhuriyeti arasın-
daki Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin 29. maddesinin 4. bendine
göre, Almanya Federal Cumhuriyetindeki ilk defa çalışmaya baş-
ladığı günün sigortalılık başlangıcı olarak değerlendirilip değer-
lendirilemeyeceği noktası üzerinde toplanmaktadır.

... Almanya Federal Cumhuriyetindeki, geçmiş hizmetlerine ait primleri
geri alan Türk uyruklu sigortalının oradaki hizmetlerinin tasfiyeye uğramış
olup olmadığı, sosyal sigorta hukuku açısından tasfiyeye uğramış hizmetle­
re ait primler faizi ile birlikte iade edilmedikçe gerek sigortalılık başlangı­
cı gerekse sigortalılık süresi bakımından yaşlılık aylığı bağlama evresinde
değerlendirmeye alınıp alınamayacağı öncelikle çözümlenmesi gereken hu­
kuksal bir sorundur.

Bu konuda sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi için meselenin iç hukuku­
muz açısından irdelenmesi gerekmektedir. Sosyal Sigortalar Kanunumu­
zun 64. maddesine göre, çalıştığı işten ayrılan, malüllük ve yaşlılık aylığına
hak kazanamayan sigortalıya, maddede gösterilen yaş haddini doldurduğu
taktirde, yazılı talebi halinde kendisinin ve işverenin ödemiş olduğu prim­
ler toptan ödeme olarak iade edilebilmektedir. Sigortalı, tekrar sigortalı bir
işte çalışmaya başladığı taktirde toptan aldığı primleri yasal faiziyle bir­
likte Kuruma öderse tasfiye edilen hizmetlere itibar edilir. Başka bir anla­
tımla, tasfiye edilen hizmetler canlandırılmış olur. Dosyanın Hukuk Genel
Kurulundaki görüşülmesi esnasında Türk sosyal sigorta hukukunda hizmet
tasfiyesi ve hizmet ihyası diye bir hukuki müessesenin bulunmadığı öne sü­
rülmüş ise de Sosyal Sigortalar Kanunu’nun Ek 14. maddesiyle, 2829 sayılı
Hizmetlerin Birleştirilmesine Dair Kanunun 5. maddesinde açıkça tasfiye
edilen hizmetlerin ne şekilde ihya edilebileceğine ilişkin hükümler getirilmiş
olduğundan bu konudaki karşı görüşe itibar edilmesi mümkün değildir. Öyle
ki, Ek 14. maddenin başlığı “Tasfiye edilen hizmetlerin ihyası” sözcüklerini
içermekte olup, anılan maddenin 3. fıkrasında, tasfiye edilen hizmetlere ait

754 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU