Page 68 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

Denetim alanında karşılaşılan sorunlar ve sıkın- olduğu bir ortamda düzenlenmiş olması sebebiy-
tıların bir diğeri, 2011 KHK’ları ile denetim bi- le, iç denetim tanımlanırken üstlenmesi gereken
rimleri arasında unvan farklılaştırılmasının yapıl- vazifenin sınırlarını biraz aşarak “teftiş kurulları
ması. Nedir bu? Biliyorsunuz idari geleneğimizde kaldırılacak yerine iç denetim gelecek” diye bir he-
denetim birimleri Teftiş Kurulu olarak var idi, def konularak düzenlenmiş olduğu için, iç deneti-
2011’den sonra Bakanlıklar 2011 KHK’ları ile ye- min aslında vazifesi olmayan alanlar, görevler de
niden yapılandırılırken kimi kurumlarda rehberlik yüklenerek tanımlandığı için birtakım sorunlarla
ve denetim, kimi kurumlarda rehberlik ve teftiş, sıkıntılarla karşılaşılmaya başlandı.
kimi kurumlarda denetim hizmetleri başkanlı- Son 3 senedir yapılan yayınları taradığınızda şunu
ğı, kimi kurumlarda teftiş kurulu başkanlığı gibi
göreceksiniz, iç denetçi olarak çalışan arkadaşların
değişik adlarla adlandırmalar oluştu. Kiminde ise
yayınlarında da görebilirsiniz, önceden biliyorsu-
denetim birimi oluşturulmadı. Burada da bir ka-
nuz “Teftiş ve Denetim iki ayrı birim olsun, tef-
rar verilmesi gerekiyor. Biz ne yapmak istiyoruz,
tişler gerekiyorsa kaldırılsın, soruşturma ön in-
ne olacak? Teftiş kurulu mu olacak, rehberlik ve celeme olmasın, iç denetim üzerinde yürüyen bir
denetim birimi mi olacak? Burada da bir kararın
denetim sistemi kuralım.” yaklaşımı var idi. Şimdi
alınarak, netleşmenin yapılarak unvan yani gerek
tecrübeden kaynaklanarak arkadaşlarımızın bize
kurullar birimler açısından, gerekse orada çalışan
aksettirdiği, gerekse yayınlarda yazarak bunu
kişiler açısından müfettiş mi, denetçi mi, nedir? dile getirdiği hususlara bakıldığında şöyle bir şey
Bunun belirlenmesi gerekiyor. oluşmaya başladı; “iç denetimler teftişler bünye-

Bir başka husus ise yine; teftişin 5018 sayılı ka- sine alınsın”, iç denetimler teftişlerle birleştirilsin,
nunla teftiş kurulları ve iç denetim birimleri gibi iç denetçiler görevlerini teftiş kurulunun bünye-
sinde iç denetçi olarak devam etsin, müfettişler
iki farklı alana ve yapıya ayrıldığı gibi bir görüntü
soruşturmacı olarak görev yapsın.” İlaveten özü
var, bu görüntünün ortadan kaldırılması gereki-
itibariyle iç denetim uygulamaları alanı da gerek
yor. 5018 sayılı kanun biliyorsunuz, Kamu Mali
Yönetim ve Kontrol Kanunu. İç denetçi tanımla- teftiş kurullarının gerekse dış denetim birimi ola-
rak Sayıştay’ın da denetimine tabi olması gereken
ması ise, bu kanun altında düzenlenmiş madde-
bir konu.
lerde tanımlanan ve görev verilmesiyle oluşan sis-
temimize girmiş olan bir yapı. Şimdi aradaki temel Bunların her biri elbette konuşulabilir, tartışılabi-
farklı çok sayabiliriz ama süre kısıtı sebebiyle sa- lir ama gelinen nokta itibariyle demek ki o alanda
dece şunu söylemek isterim; iç denetim özü itiba- bir sıkıntı ve sorun olduğu açık, denetim sistemi
riyle en üst idari birim olan amir olan kişiye bağlı itibariyle bir karar verilmesi gerekecek, ikili bir
olarak çalışılarak ona asli vazifesi itibariyle Kamu yapı mı devam edecek, teftiş ve iç denetim olarak,
Mali Kontrol Kanunu çerçevesinde gerekli danış- yoksa bir yapı altında mı birleştirilecek veya tef-
manlık hizmeti verebilme amacı ile oluşturulmuş tiş kurulları re-organize edilerek ön inceleme ve
olan birimler. Her ne kadar 5018’in hazırlanması soruşturmanın olmadığı denetim inceleme araş-
döneminde, 2003’te başlayan “teftiş kurulları kal- tırmayla vazifelendirilmiş birimler mi olacak? Bu
dırılsın, yerine iç denetim sistemi getirilsin, yeni kararın da gerek karar vericiler olarak siyasilerin,
bir denetim sistemi oluşturalım” tartışmalarının idarecilerin ve bu işin alanındaki uygulayıcı olarak

66 2017 ÇALIŞTAY RAPORU