Page 91 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

sonra da bu koruma kapsamında yer alan bazı kimselerin geri dönmeye zorlanabileceği, Yönerge’nin
bu tip durumlara karşı yeterli güvenceleri içermediği yönünde bir takım endişeleri de mevcuttur. 34

Avrupa Birliği müktesebatı içerisinde bu dört yönerge dışında da uluslararası koruma alanında düzen-
lemeler mevcut olup bunların içerisinde, özellikle göç ve mülteci akınlarının yönetilmesi konusunda
İrlanda’nın başkenti Dublin’de 15 Haziran 1990 tarihinde imzalanan ve zaman içerisinde pek çok deği-
şikliğe uğrayan “Dublin Sözleşmesi”nin özel bir yeri bulunmaktadır. Sözleşme temel olarak, sığınma-
cılar tarafından uluslararası koruma sisteminin birden fazla AB ülkesinde sığınma başvurusu yapılarak
suiistimal edilmesini önlemeyi, böylelikle AB ülkelerindeki yükü azaltmayı, ayrıca hangi AB ülkesinin
söz konusu sığınmacılardan sorumlu olacağına yönelik kuralları ortaya koyarak üye devletler arasında
yük paylaşımının sağlanmasını hedeflemiştir.

Buna karşın, Dublin Sözleşmesi’nin ihtiyaçlara cevap vermemesi nedeniyle yeni bir düzenlemeye git-
me ihtiyacı doğmuş ve 18 Şubat 2003 tarihinde kabul edilen “Dublin II Yönetmeliği” (resmi adıyla
35
“Bir üçüncü ülke vatandaşının Üye Devletlerden birinde yaptığı sığınma başvurusunun incelenmesinden
sorumlu olacak üye devletin belirlenmesine ilişkin kriter ve mekanizmaların saptanması hakkında (EC)
343/2003 sayılı Konsey Yönetmeliği”) ile birlikte Dublin Sözleşmesi hükümleri ortadan kalkmıştır. Ancak
2003 tarihli Dublin II Yönetmeliği’nin de yeteri kadar etkinlik sağlayamadığının görülmesi üzerine, Av-
rupa Komisyonunca 2007 yılında yayımlanan değerlendirme raporunda, Dublin II düzenlemesiyle
36
ilgili olarak ülkeler arasında hâlâ uygulama farklılıklarının bulunduğu, özellikle refakatsiz çocuklarla
ilgili her zaman çocuğun en üstün yararının gözetilmediği, ayrıca Yönetmelik’in ikincil koruma ara-
yanların durumuna hiç değinmediği vb. hususlar dile getirilmiştir. Komisyon Aralık 2008’de Dublin II
Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasını önermiştir.

Akabinde, Dublin II Yönetmeliği de yenilenmiş ve yerine 26 Haziran 2013 tarihinde, “Dublin III Yö-
netmeliği” (resmi adıyla “Bir üçüncü ülke vatandaşının veya vatansız kişinin Üye Devletlerden birinde
37
yaptığı sığınma başvurusunun incelenmesinden sorumlu olacak üye devletin belirlenmesine ilişkin kriter ve
mekanizmaların saptanması hakkında (EU) 604/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği”)
kabul edilmiştir.

AB göç politikasında önemli yeri bulunan Dublin III Yönetmeliği (604/2013/EU) uyarınca ulus-
lararası koruma talep eden kişinin iltica sürecinin AB’ye ilk giriş yaptığı ülkede başlatılması
gerekmektedir.

34 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin Geçici Koruma Yönergesine ilişkin yorumları için bkz. “UNHCR Annotated Com-
ments on Council Directive 2001/55/EC Of 20 July 2001 on minimum standards for giving temporary protection in the event of a mass influx
of displaced persons and on measures promoting a balance of efforts between Member States in receiving such persons and bearing the
consequences thereof” adlı belge, http://www.unhcr.org/436620152.pdf; Erişim Tarihi: 05/09/2021.
35 2003 tarihli Dublin II Yönetmeliği için bkz. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32003R0343&from=EN;
Erişim Tarihi: 05/09/2021.
36 Avrupa Komisyonu’nun Dublin sistemini değerlendirdiği ve Avrupa Parlamentosu’na ve Konseye sunduğu 06/06/2007 tarihli değer-
lendirme raporu için bkz. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex:52007DC0299; Erişim Tarihi: 05/09/2021.
37 2013 tarihli Dublin III Yönetmeliği için bkz. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A02013R0604-20130629;
Erişim Tarihi: 05/09/2021.

89