Page 252 - kdk-2014-yillik-rapor

29 Mart 2013 tarihinden itibaren şikâyet tarihten sonraki süreçte devlet yöne-
başvurusu alan Kurumumuz, birçok timinde insan hakları, özgürlük ve
önemli karara imza atmış ve maden- demokrasi anlayışına ihtiyaç arttıkça,
cilikte iş güvenliği gibi ciddi mağ- geliştirilmiş ve hak savunuculuğun-
duriyetlerin yaşandığı bir alanda özel da önemli bir konuma gelmiştir. Om-
rapor hazırlamıştır. Bu çalışmaların budsmanlık kurumlarına günümüzde
ülkemizdeki insan hakları kültürünün verilen Halkın Avukatı, İnsan Hakları
geliştirilmesine katkı sağlayacağı Savunucusu, İnsan Hakları Delege-
düşünülmektedir. Raporumuzun bu son si, Adalet Sağlayıcı, Adalet Şansölyesi,
bölümünde Kurumumuzun ülkemize Meclis Delegesi ve Arabulucu gibi
katma değeri; Ombudsmanlık kurum- değişik adlar da bunun bir göstergesidir.
larının insan haklarının korunması ve
geliştirilmesindeki yeri, Kurumumuzun Ombudsmanlık kurumlarının yaygın-
insan hakları bağlamında sahip ol- laşmaya başladığı 1970’li yıllardaki;
duğu yetkiler, Kurumumuzun tespit ve “Anayasa veya kanun yoluyla oluşturu-
tavsiye ettiği mevzuat değişiklikleri ile lan, bağımsız bir kamu görevlisinin
Soma Özel Raporumuz çerçevesinde or- başkanlığında Meclise veya Yasama or-
taya konacak ve ardından insan hakları ganına sorumlu olarak hareket eden, ya
kültürünün geliştirilmesi için dünyadaki kendi inisiyatifiyle ya da kişilerin şikâyeti
örneklerden yola çıkılarak tespit edilen üzerine idareleri inceleyen, tavsiyelerde
Kurumumuz mevzuatına ilişkin öneriler bulunan ve raporlar yayınlayan kurum-
133
sıralanacaktır. lar.” şeklindeki tanımından hare-
ketle bu kurumların, idareleri denetleyen
8.1. Haklar Kültürünün kurumlar olarak ortaya çıktığı; değişen
Kökleştirilmesi ve ve gelişen dünyada, idarelerin denetimi
Ombudsmanlığın Yeri yanında insan haklarının korunması ve
geliştirilmesine de katkı sağlayan ku-
İlk örneği 1809 yılında İsveç’te oluşturu- rumlar olarak yoluna devam ettiği an-
lan Ombudsmanlık kurumları, bu laşılmaktadır.

133 Uluslararası Barolar Birliğinin 1974 yılındaki tanımını aktaran Gabriele Kucsko-Stadlmayer (ed.), European Ombudsman-
Institutions, Austria, Wien: SpringerWienNewYork, 2008, s. 4.

252