Page 136 - kdk-sempozyum-1

enstrüman potansiyel ihlal edicileri vazgeçirmek suretiyle Ombudsmanın elini
kuvvetlendirir.” 36

“Ombudsmanın etkinliğini artıran faktörler, onun şahsi karakteri, tarafsızlığı, hal-
kın ona ulaşabilirliği, finansal kaynaklar, bağımsızlığı, hükmetme alan gücü, top-
lum ve hükümet kuruluşlarının kendisine duyduğu saygı, demokratik hükümet ve
uluslar arası kuruluşlarla yardımlaşmadır.” bu da yargıya alternatif olabileceğine
37
dair ipucu vermektedir.
-6-

DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLERİMİZ

Vatandaşların kendilerini yönetenlerin davranışlarına karşı tepkileri, yöneticiler
hakkındaki şikâyetleri ve bu şikâyetlerin bağımsız olarak araştırılması fikri binler-
ce yıl öncesine dayanmaktadır.

Günümüz demokratik toplumlarının temel özelliği, hak ve özgürlüklerin soyut
kavramlar olmaktan çıkarılıp, kurum ve yöntemlerle güvence altına alınmasıdır.

İdarenin yönetilenlere karşı adaletli, çabuk ve saygılı davranmasını sağlamanın
çeşitli yolları vardır. Bunlar, yasama organı tarafından yapılan siyasal denetim,
dilekçe hakkı, idarenin kendi iç denetimi, kamuoyu denetimi ve yargısal denetim
yollarıdır. 38
I. Uluslararası Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Sempozyumu
İşte, idarenin hukuka uygunluğunu sağlamak hukuk devletinin öğesi olan idare-
nin yasallığını gerçekleştirmek için farklı denetim yolları öngörülmüştür. Yönet-
sel kuruluşlar tarafından yapılan denetime “yönetsel denetim” , “idari denetim” ,
yasama organınca yapılana “siyasal denetim” , yargı organlarınca yapılan deneti-
me “yargı denetimi” denilmektedir. 39

Ayrıca yerleşik ve bilinen denetim sistemlerinden farklılıkları bulunmakla birlikte
birçok ülkede uygulanan, ancak biz de ise uygulamaya yeni konulmuş olan Kamu
Denetçiliğii Kurumu, bir ihtiyaç olmaktan ziyade, alternatif bir denetim sistemi
olarak da görülmektedir.
36. ŞAHİN, Agm., s.136
37. ŞAHİN, Agm., s.136
38. EREN, Hayrettin, “Ombudsman Kurumu “Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Erzincan- 2000, C.4,
S.1-2, s.80
39. GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref., Yönetim Hukuku, Ankara_1983, s.202

136 KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU