Page 27 - KDK

OMBUDSMANLIKLAR HAKKINDA KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME 25

yasası uyarınca demokrasiyi, yasalara bağlılığı ve insan haklarını koru-
mak için “sürekli oturum” hâlindedir. Ayrıca, ülkelerin dijitalleşme kabi-
liyetinin zayıf olması nedeniyle bazı savunmasız durumdaki bireylerin
temel haklarının nasıl ihlal edilebileceği vurgusunda bulunmaktadır-
lar. Ombudsman, ötekileştirilmiş ve dezavantajlı grupların erişimlerini
44
sağlamak için aktif bir çaba göstermelidir. Bunun bir kısmı, bir sonraki
bölümde tartışılacak olan, kadınlar için erişim konularıyla ilgilidir.

c Kadınlar için Özel Erişim Sorunları

Kadınların adalet programlamasına erişimi üzerine bir uygulamacının
araç seti 2018’de BM tarafından yayımlanmıştır. Küresel olarak; ayrım-
cılığı, cinsiyet ön yargısını, kalıp yargıları, damgalamayı, kayıtsızlığı, yol-
suzluğu ve cezasızlığı ortadan kaldırmaya yönelik kurumsal, politika ve
yasama anlamında başarısız olunması nedeniyle, davacılar, mağdurlar,
tanıklar veya suçlular olarak, kadınlar genellikle adalete kendi kendi-
lerine erişmenin önündeki engellerle karşı karşıya kalmaktadır. Çok
sayıda ve birbiriyle kesişen ayrımcılık biçimleriyle karşılaşan kadınların
yanı sıra çatışmadan ve sonuçlarından etkilenenler, genellikle adalet
hizmeti sunulmasında en arka saflarda yer almaktadır. Bu araç seti;
evlilik, aile ve mülkiyet hakları, kadına yönelik şiddetin sonlandırılması
ve yasalarla ihtilaf hâlinde olan kadınlar bağlamında bu konuların nasıl
ele alınacağı konusunda pratik rehberlik sağlamaktadır.

Avrupa Konseyi, toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farkındalık ya-
ratmanın ve pozitif eylem, pozitif önlemler veya özel önlemler olarak
da adlandırılan pozitif ayrımcılık önlemlerinin geliştirilmesinin önemine
dikkat çekerek, kadınların adalete erişimlerinin sağlanması konusun-
da hâkimler ve savcılar için 2017’de bir eğitim el kitabı yayımlamıştır.
45
Bu rehber Ermenistan, Azerbaycan, Moldova Cumhuriyeti, Ukrayna ve
Belarus’a özel olarak odaklanmaktadır. Bu rehber iki temel amaç göz
önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Bu amaçlar kadınların adalete
erişimini iyileştirmek için günlük uygulamalarında atılacak adımlar hak-

44 Sigma (2020). Kamu İdaresi: COVID-19 Pandemisine Müdahale. AB üye devletle-
rinde kamu idarelerinin COVID-19 pandemisine müdahalelerinin haritalanması, erişim
için: http://www.sigmaweb.org/byexpertise/strategicframeworkofpublicadministration-
reform/SIGMA-mapping-response-EU-members-coronavirus.pdf
45 Avrupa Konseyi, Kadınların Adalete Erişimlerinin Sağlanmasına Dair Hâkimler ve
Savcılar İçin Eğitim Rehberi, erişim için: https://rm.coe.int/training-manual-women-ac-
cess-to-justice/16808d78c5