Page 55 - soma rapor 30122014

aynı zamanda ilk bendinin ilk cümlesi ile Devletlere, topraklarında yaşayan kişilerin

yaşamlarını korumak için gerekli önlemleri almaya yönelik kesin bir yükümlülük
yüklediğini de belirtmiştir.

Mahkeme, bu yükümlülüğün kamusal olsun ya da olmasın, yaşama hakkının tehlikeye

girebileceği her türlü etkinliği ve bahse konu davanın da konusunu oluşturan ve doğaları gereği

de tehlikeli olan çöp toplama alanlarının işletimi gibi endüstriyel etkinlikleri de kapsadığı
kanaatinde olduğunu belirtmiştir.

Mahkeme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşam hakkına dair 2’nci maddesi

kapsamında yaptığı değerlendirmede; bu maddenin çerçevesini çizdiği yaşamı korumak için

Devletin tüm önlemleri almaya yönelik kesin yükümlülüğünün her şeyden önce, Devlete
yaşama hakkını tehdit eden durumlara karşı etkin bir caydırma mekanizması

oluşturacak yasal ve idari çerçeve oluşturmak görevi yüklediğini belirtmiştir.

Mahkeme, bu yükümlülüğün, şikâyet konusu etkinliğin (çöp toplama) kendine özgü

niteliklerine ve insan hayatı açısından oluşturduğu potansiyel riske uygun olarak hazırlanan
düzenlemelerin hazırlanmasını da gerekli kılacağını belirtmektedir. Bu düzenlemeler bu tür bir

faaliyete ruhsat verilmesini, hazırlanılmasını, işletimini, güvenliğini ve denetimini düzenlemeli;
tüm ilgililerin açığa çıkan riskler nedeniyle hayatı tehlikeye girebilecek vatandaşların etkili bir

şekilde korunmasını sağlamaya yönelik pratik önlemleri almasını zorunlu kılmalıdır. Bu

önlemler ve düzenlemeler Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi bağlamında kamunun haber alma
hakkına da özellikle önem vermeli ve söz konusu etkinliğin teknik yönlerini de göz önüne

alarak, ilgili süreçteki eksiklikleri ve farklı düzeylerdeki sorumlular tarafından yapılmış

olabilecek hataları belirlemeye yönelik süreçleri de oluşturmalıdır.

Mahkeme, sözleşmenin 2’nci maddesinin getirdiği yükümlülüklerin bununla sınırlı
kalmadığını ifade etmekte ve can kaybının Devletin sorumluluğunu gerektirebilecek şartlar

altında olması halinde bu maddenin Devlete elindeki tüm imkânları kullanarak yaşama hakkını

korumak için oluşturulan yasal ve idari çerçevenin doğru bir şekilde uygulanmasını ve bu hakka
yönelik yapılan ihlallerin durdurulup cezalandırılmasını sağlayacak yeterli –adli veya diğer–

tepkileri verme görevini de yüklediğini belirtmektedir.

Mahkeme bu bağlamda, bahse konu somut olayda başvurucuların yakınlarının anılan

kazada ölümünü önlemede gerekli tedbirlerin alınmaması nedeniyle, Sözleşme’nin 2’nci
maddesinin esası itibarıyla ihlal edildiğine oybirliğiyle, yaşam hakkının kanun tarafından

yeterince korunamaması sebebiyle Sözleşme’nin 2’nci maddesinin usulü itibarıyla ihlal

41