Page 107 - yargi-ozel-raporu

sı). Onu mülkiyet hakkı (% 13) ve ayrımcılık yasağına (% 11) ilişkin
ihlal iddiaları takip etmektedir. 58

(163) AYM’nin bireysel başvurulara ilişkin kararlar bağlamında
verdiği ihlal kararlarının adil yargılanma hakkında yoğunlaşması,
AİHM’in ülkemiz aleyhine verdiği kararların dağılımıyla da uyum-
luluk arz etmektedir. 1989-2015 yılları arasında Türkiye hakkında
verilen 2812 ihlal kararının 821 i adil yargılanma hakkına ilişkin-
59
dir. Bu hakkı, 685 ihlal kararıyla özgürlük-güvenlik hakkı ve 647
60
ihlal kararıyla mülkiyet hakkı izlemektedir. Söz konusu istatistiki
bilgiler, adil yargılanma hakkının ihlali yönündeki AYM kararlarının
tesadüf olmadığını göstermektedir. AYM’nin adil yargılanmaya
ilişkin ihlal kararlarının % 75 i gibi büyük bir kısmı, makul sü-
rede yargılanma hakkıyla ilgilidir. Adil yargılanma hakkına ilişkin
ihlal kararları bağlamındaki diğer alt başlıklar ise, mahkemeye eri-
şim hakkı (% 8), gerekçeli karar hakkı (% 7) ve hakkaniyete uygun
61
yargılanma hakkıdır (% 4). AYM tarafından, makul sürede yargı-
lanma hakkının ihlal edildiği yönünde karar verilen başvuruların, %
55 inde yargılama 5-10 yıl, % 19 unda 10-15 yıl ve % 16 sında 20
62
yıldan fazla sürmüştür.
(164) Ülkemizde adil yargılanma hakkının tam olarak tesis edileme-
mesinin ve dolayısıyla yargılamanın makul sürede sonuçlandırılama-
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
masının altında yatan başlıca nedenler şu şekilde özetlenebilir:

58 http://www.anayasa.gov.tr/files/bireyselbasvuru/23_eylul_2012_25_ni-
san_2016.pdf (Erişim Tarihi: 02/05/2016)
59 http://www.inhak.adalet.gov.tr/istatistik/2015/7-%C3%9CLKELERE%20G
%C3%96RE%201959-2015%20YILLARI%20ARASI%20TOPLAM%20
%C 4%B0HLAL%20SAYILARI.PDF (Erişim Tarihi: 02/05/2016)
60 http://www.inhak.adalet.gov.tr/istatistik/2015/8-1959%20-%202015%20YIL-
LARI%20T%C3%9CRK%C4%B0YE’N%C4%B0N%20A%C4%B0HS%20
%C4%B0HLALLER%C4%B0%20DA%C4%9EILIMI.PDF (Erişim Tarihi:
02/05/2016)
61 http://www.anayasa.gov.tr/files/bireyselbasvuru/23_eylul_2012_25_ni-
san_2016.pdf (Erişim Tarihi: 02/05/2016)
62 Anayasa Mahkemesinin 54. Kuruluş Yıldönümü Töreni kapsamında
25/04/2016 tarihinde Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü ARSLAN’ın yap-
tığı konuşma, http://www.anayasa.gov.tr/icsayfalar/etkinlikler/pdf/baskanbey-
konusmametni25042016.pdf, sf. 7 (Erişim Tarihi: 02/05/2016)

80