Page 116 - yargi-ozel-raporu
P. 116
dahi hükümde kullanılması ilkesini benimsiyoruz. Ancak Kanunda
‘delilin kullanılmasını tümden yasaklayan bir norm’ varsa bu delilin
hiçbir şekilde kullanılmaması gerektiğini kabul ediyoruz” görüşün-
69
dedirler. Adil yargılama hakkı, Anayasamızın 36 ncı maddesinde
açıkça belirtilmiştir.
(179) Yine aynı görüşe göre; hukuka aykırı bir şekilde veya kanu-
na aykırı bir yöntemle elde edilmiş olan delillerin, istisnasız olarak
değerlendirme dışı tutulması doğru bir yaklaşım değildir. Zira delil
elde ederken ihlal edilen kural bazen çok önemli olduğu halde, ba-
zen de basittir. Hukuka aykırı biçimde elde edilmiş olsa bile bu şüp- Bölüm 1 Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri Ceza Yargılaması, Soruşturma ve Kovuşturma
he sebeplerinin kovuşturma organına ibrazı gerekmektedir. Hukuk
sistemimizde “delillerin dosyadan çıkarılması” şeklinde bir müessese
bulunmamaktadır. 70
(180) “Alman doktrini… hukuka aykırı delilleri, duruşmada değer-
lendirme sorununu “sanık hakları teorisi” çerçevesinde çözümlen-
mektedir… Alman mahkemeleri ‘delilin elde edilmesi ile gerçek-
leşen hukuka aykırılığın sanığın haklarını ne ölçüde ihlal ettiğine’
bakarlar. Sanığın hakları önemli derecede ihlal edilmişse, hukuka
aykırı delil kullanılamaz”. Buna karşılık, yapılan ihlal ikinci derecede
kalmakta veya sanığın hakları açısından bir önem taşımamakta ise,
hukuka aykırı olmasına rağmen; delil hüküm verilirken kullanılır..”
- (Bu konuya ilişkin bkz. 12/07/1988 tarihli ve 10862/84 Baş-
71 72
vuru No lu Schenk-İsviçre Kararı; 12/05/2000 tarihli ve 35394/97
Başvuru No lu Khan-Birleşik Krallık Kararı)
(181) Ceza yargılaması temel hak ve özgürlükler açısından diğer hu-
kuk alanlarına nispeten daha keskin ve daha hassas bir alandır. Zira
ceza yargılaması neticesinde bireyler özgürlüklerinden tamamıyla
mahrum bırakılma tehdidi altındadır. Bu nedenle ceza yargılaması
sürecinde kamu düzeni ve güvenliği ile bireyin özgürlüğü arasındaki
hassas dengeyi sağlamak adına yargılamanın tüm safhalarında azami
69 KUNTER, YENİSEY, NUHOĞLU, age sf. 1085.
70 KUNTER, YENİSEY, NUHOĞLU, age sf. 1092-1093.
71 KUNTER, YENİSEY, NUHOĞLU, age, sf. 1094.
72 Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 17/11/2009 tarihli ve 2009/7-160 E.,
2009/264 K. sayılı kararı.
89