Page 257 - yargi-ozel-raporu

nağı konumundaki herhangi bir kanunun, AYM tarafından iptaline
hükmedilmesi halinde, kararın hukuki güvenlik gerekçesiyle geçmi-
şe dönük olarak sonuç doğurmaması hakkaniyete uygun olmayabi-
lecektir. Bu bağlamda konuya bir örnek verilecek olursa; Anayasaya
aykırı bir kanuni düzenlemeye dayanılarak vergi tarh edilmesi veya
emeklilik maaşının bağlanması isteminin reddedilmesi durumunda,
iptal kararının geriye yürümemesi, ilgililerin hukuki güvenliklerinin
korunmasına katkı sağlamayacaktır, aksine onlar adına adaletsiz bir
neticeye sebep olacaktır. Çünkü iptal hükmünün geriye yürüme-
194
mesi sebebiyle kararın yayımından önce hakkında idari işlem tesis
edilenler, söz konusu yeni durumdan yararlanamayacakken, karar
sonrasında aynı tür işlemlere muhatap olanlar haklarına doğrudan
kavuşabilecektir.

(453) Ayrıca, iptal kararlarının geriye yürümezliği ilkesinin yarataca-
ğı adaletsizliklere ilişkin olarak kamuoyuna da yansıyan bir kararda;
AYM’nin 2013/111 E. 2014/195 K. sayılı kararıyla iptal edilen ve
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsa-
mındaki emekli ikramiyelerinin hesaplanmasında 30 hizmet yılını
aşan sürelerin değerlendirilmemesi sonucunu doğuran 5434 sayılı
Kanunun 89 uncu maddesinin dördüncü fıkrasındaki “… verilecek
emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiili hizmet yılından fazla süreler..”
ibaresi bağlamında tesis edilen idari işlemi denetleyen Ankara 12.
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
İdare Mahkemesi, 2015/646 E. 2015/1002 K. sayılı kararında Ana-
yasanın 153 üncü maddesinin söz konusu fıkrasının hangi sorunlara
yol açabileceğini şu ifadelerle belirtmiştir:

“Anayasanın 153 üncü maddesinde; “iptal kararlarının geriye yürü-
meyeceği” kuralına yer verilmiş, davalı idarece davaya konu işleme bu
kural gerekçe gösterilmiş ise de; anılan hükmün burada uygulanması
mümkün olmamaktadır. Zira davacı yeni bir hak kazanmamıştır. Baş-
ka bir ifade ile Anayasa Mahkemesi kararı ile yeni bir hak inşa edilme-
mektedir. Aksine var olan bir hak önceki mevzuat ile elinden alınmış,
var olan bu hakka ancak “iptal” kararı ile kavuşmuştur. Bu sebeple,
davacı, Anayasa Mahkemesi kararı ile birlikte geçmişte elde edemediği

194 AZRAK, Ülkü, Anayasa Mahkemesi İptal Kararlarının Geriye Yürümezliği,
Anayasa Yargısı Dergisi, Sayı: 1, 1984, sf. 160.

230