Page 351 - yargi-ozel-raporu
P. 351
oranı % 99 un üzerindedir. Şüphesiz ombudsman kararlarının
369
etkili olmasında en önemli faktör kamuoyu denetimi ve parla-
mentonun ombudsman kararlarının idareler nezdinde sorgula-
yıcısı olmasıdır. Zira TBMM Başkanlığına bağlı tek kurumdur
ve bir anlamda görevini bu hükme bağlı olarak yerine getirmek-
te, Meclise yıllık rapor sunup hesap vermektedir. Bu manada ge-
rekiyorsa mevzuatta yasal değişiklik yapılması yerinde olacaktır.
(672) Birçok ülkede ombudsmanlığa; birey ile devlet arasındaki
sorunları çözmek, vatandaşların hak ve özgürlüklerini korumak ve
geliştirmek, devlet ile birey arasındaki ilişkileri iyileştirmek, kötü yö-
netimi denetlemek ve vatandaşı kötü yönetime karşı korumak, bu-
nun yanında demokrasi ve hukuk devleti kavramlarının yerleşmesini
ve kökleşmesini sağlamak işlevleri yüklenmiştir. Ombudsman
370 371
güçlü olan idare karşısında bireyin hak ve özgürlüklerini korur-
ken, yönetim anlayışının değişerek, birey odaklı yönetim anlayı-
şının yerleşmesinde de aktif rol üstlenmektedir. Öte yandan dev-
let bireye kendini ifade edebilme, birey ise devlete iş ve işlemlerinde
aksayan yönleri iletebilme imkanı bulmakta, böylece ombudsman
devlet ile birey arasındaki ilişkilerde bir köprü görevi görerek bu iliş-
kilerin güçlendirilmesine katkı sağlamaktadır.
(673) Ombudsman kararlarını yargı kararlarından ayıran bir diğer
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
husus ise, idarede hukuk kültürünün gelişmesine katkı sunmasıdır.
Yargı kararı uygulanmak zorunda olduğundan idareciyi düşünme-
ye ve inisiyatif kullanmaya sevk etmez. Bu sebeple, idareciler çoğu
zaman yargı kararının gerekçesiyle değil, sonucuyla ilgilidir. Oysa
Ombudsman kararı tavsiye niteliğinde olduğundan, idarecinin Om-
budsmanın kararını okuyup irdeleyerek bir tercihte bulunması gere-
kir. Ombudsmanın kararı yeterli düzeyde ikna edici ise, idareci karar
doğrultusunda işlem yapma noktasında inisiyatif kullanabilir. Bu
durum, idarecinin karar verirken hukuk ve insan haklarını gözetme-
si noktasında bir pratik sağladığından, idarede hukuk kültürünün ve
insan haklarına saygının yerleşmesine yardımcı olur.
369 Kamu Denetçiliği Kurumu tarafından 2014 yılı ilk altı aylık dönemle ilgili
yazılan rapordan elde edilmiştir.
370 AVŞAR, age, sf. 108.
371 FENDOĞLU, age, sf. 28.
324