Page 356 - yargi-ozel-raporu

ve giderek hayatın her alanına sirayet ettirilmesi gerekmektedir.
Ancak bu şekilde çatışma kültüründen uzlaşı kültürüne geçiş müm-
kün olabilecek ve bireyler ortak paydada buluşabilme alışkanlığı ka-
zanacaktır. Bu nedenle uzlaşmacı kültürün yerleşmesine yönelik ça-
lışmalar yapılarak bir uyuşmazlığın çözümünde dava yolunun en son
aşama olarak görülmesinin sağlanması hedeflenmelidir. Ayrıca haksız
yere dava açılmamasını özendirici tedbirler alınmalıdır. Bu kapsamda
adalet duygusunun ve hak bilincinin çocukluktan itibaren yerleşmesi
amacıyla ilköğretim okullarına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.

(685) Özellikle idari yargı ve vergi davalarında yargıya başvur-
madan önce Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuru zorunlu hale
getirilebilir. Nitekim Kurum kanununda yapılacak düzenleme
ile idari başvuru yolları tüketilmeden kuruma başvuru usulü-
nün getirilmesi hak aramayı veya daha sonra yargıya başvuruyu
engellememektedir. Kurumun en fazla 6 ay içinde şikâyetleri son-
landırma esasına göre çalıştığı gözetildiğinde, bu uygulamanın hak
arama özgürlüğüne bir kısıtlama olmayacağı değerlendirilmektedir.
Nitekim ABD’de birçok eyalette mahkemelere bazı uyuşmazlıklarda
tarafları belirli alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine başvurma-
ya zorlama yetkisi verilmiştir. Ayrıca İngiltere’deki arabuluculuk
377
yönteminin desteklenmesi amacıyla masraflarının kamusal fon-
lardan karşılanması örneğinde olduğu gibi alternatif uyuşmazlık Bölüm 8 Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları
378
çözüm yöntemlerinde de şartları belirlenerek adli yardım uygulama-
sının yapılması bu çözüm yollarına başvuruları kolaylaştıracaktır.

(686) Ombudsmanlık Kurumunun, idari yargının iş yükünün ha-
fifletilmesi noktasında katkı sunabilmesi için daha işlevsel hale ge-
tirilmesi gerekmektedir. Bu noktada, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği
Kurumu Kanunundaki bir takım eksikliklerin giderilmesi yerinde
olacaktır. Dünya uygulamasında çoğu Ombudsmanlık Kurumunda
bulunan resen inceleme başlatma, şikâyet konusuna ilişkin olarak
dava açma ve açılan davalara katılma, kanunların ve kanun hükmün-
de kararnamelerin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurma

377 ÖZBEK, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, sf. 331.
378 BULUR, Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri ve Arabuluculuk Yöntemi,
sf. 35.

329